Top 10 – filmy science fiction – ranking

Science fiction jest gatunkiem cieszącym się niesłabnącym powodzeniem wśród widzów. To właśnie w opowieści o przyszłości najwyraźniej odbijają się bowiem nasze współczesne problemy, a język naukowy służy do ich racjonalnego rozwiązywania. Jakie filmy można uznać za najwybitniejsze pozycje sci fi? Oto nasz ranking.

1.Gwiezdne wojny (Star Wars)

Gwiezdne wojny George’a Lucasa to cykl filmów, który stał się niemal symbolem gatunku science fiction. Seria licząca obecnie siedem części, wciąż jest kontynuowana i przyciąga do kin rzesze wiernych fanów oraz wyznawców Jedi. Być może nie wszystkie „odcinki” sagi są równe pod względem artystycznym, ale z pewnością każdy fan Gwiezdnych wojen zna każdą z nich.

Układając je achronologicznie pod względem daty powstania, są to Gwiezdne wojny część I: Mroczne widmo (1999), część II: Wojny klonów (2002), część III: Zemsta Sithów (2005), część IV: Nowa nadzieja (1977), część V: Imperium kontratakuje, część VI: Powrót Jedi, część VII: Przebudzenie Mocy (2015). Reżyserami ostatniej z nich są Lawrence Kasdan, J. J. Abrams oraz Michael Arndt. Fabuła każdego z filmów cyklu Gwiezdnych wojen rozgrywa się w bliżej nieokreślonej odległej Galaktyce i opiera się na walce pomiędzy rycerzami Jedi oraz Ciemną Stroną Mocy. W kolejnych częściach wystąpiła cała plejada gwiazd, jak np. Mark Hamill jako Luke Skywalker, Harrison Ford jako Han Solo czy Carrie Fisher jako księżniczka Leia Organa.

2. 2001: Odyseja kosmiczna (2001: A Space Odyssey)

2001: Odyseja kosmiczna (1968) Stanleya Kubricka to niewątpliwie dzieło należące do klasyki kina science fiction. Reżyser ukazał dzieje ludzkości w trzech epizodach, których akcja rozgrywa się w różnych planach czasowych: w okresie prehistorycznym, epoce lotów na Księżyc oraz w bliżej nieokreślonym czasie podróży międzyplanetarnych na Jowisza. W rolach głównych wystąpili Douglas Rain, Keir Dullea i William Sylvester.

Kubrick, pokazując historię ludzkości od czasów małp człekokształtnych, stawia uniwersalne pytania o pochodzenie człowieka, sens jego egzystencji i kierunek rozwoju. Nauka odkrywa tu perspektywę metafizyczną, a człowiek jawi się jako istota, która niezależnie od rozległości swojej wiedzy i osiągnięć, nie potrafi rozwikłać zagadki swojego jednostkowego i zbiorowego powołania.

3. Łowca androidów (Blade Runner)

Łowca androidów (1982) Ridleya Scotta to również klasyka filmów sci fi. Historia Ricka Deckarda (Harrison Ford), człowieka zajmującego się tłumieniem buntu robotów o ludzkiej powierzchowności jest opowieścią o próbie kontaktu człowieka z maszyną. Android stanowi dzieło ludzkich rąk, ale jednocześnie zyskuje swoistą świadomość i samodzielność, co czyni go autonomicznym podmiotem, niemal osobą. Jak rozwiązać zatem ów dylemat? Czy człowiek potrafi poradzić sobie z konsekwencjami wynalezienia sztucznej inteligencji? Oto pytania, które stawia film Łowca androidów. Warto pamiętać, że film Ridleya Scotta powstał na podstawie powieści Philipa K. Dicka Blade Runner. Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?

4. Terminator (The Terminator)

Seria filmów Terminator w reżyserii Jamesa Camerona to również wybitna pozycja kina sci fi. Pierwsza część powstała w 1984 roku, kolejne zaś – Terminator 2. Dzień sądu w 1991 roku, Terminator 3. Bunt maszyn w 2003 roku, Terminator: Ocalenie w 2009 roku oraz Terminator: Genisys w 2015 roku. W filmie otwierającym cykl w roli głównej wystąpił Arnold Schwarzenegger, Sarah Connor zagrała zaś Linda Hamilton. Dzieło to, podobnie jak Łowca androidów, porusza temat relacji człowieka i maszyny (w tym wypadku służącej do zabijania).

W każdej części filmu (poza pierwszą) powtarza się symboliczna scena, w której Terminator wyciąga rękę do człowieka ze słowami: „Come with me”. Można tu widzieć nawiązanie do słynnego fresku Michała Anioła z Kaplicy Sykstyńskiej, na którym Stwórca i stworzenie podają sobie dłonie. Samą postać terminatora-mężczyzny można zaś interpretować jako nową wersję męskości – doskonale zaprogramowaną, silną, niezniszczalną i pozbawioną uczuć. W tym kontekście szczególnie interesujący wydaje się fakt, że w III części cyklu terminator przybiera postać kobiety.

5. Matrix (The Matrix)

Matrix, cykl filmów wówczas braci Wachowskich (obecnie sióstr) to film, którego nie może zabraknąć w rankingu najlepszych pozycji sf. Pierwsza część powstała w 1999 roku. W rolach głównych wystąpili Keanu Reeves jako Neo, Laurence Fishburne jako Morfeusz oraz Carrie-Anne Moss jako Trinity. Pomysł fabularny filmu przypomina powieści Stanisława Lema (np. Kongres futurologiczny), polega on bowiem na uświadomieniu sobie przez głównego bohatera, że rzeczywistość, w jakiej żyje, nie jest prawdziwa, ale stanowi złudzenie, będące efektem podłączenia jego umysłu do Matrixu. Oprócz sensacyjnej fabuły film prowokuje do zadawania odwiecznych filozoficznych pytań o granice ludzkiego poznania świata.

6. Bliskie spotkania III stopnia (Close Encounters of the Third Kind)

Bliskie spotkania III stopnia z 1977 roku Stevena Spielberga to film sf, który opowiada o ludzkim kontakcie z pozaziemską cywilizacją, a więc temacie niejako z zasady należącym do kina sci fi. Obcy przed swoim przybyciem na ziemię nawiązują telepatyczny kontakt z wybrańcami: kierowcą ciężarówki Roy (Richard Dreyfuss), matką zaginionego chłopca (Melinda Dillon) oraz naukowiec badający przypadki UFO – Lacombe (Francois Truffaut).

7. Wodny świat (Waterworld)

 

Wodny świat (1995) w reżyserii Kevina Costnera i Kevina Reynoldsa to film sci fi z dobrą fabułą i obsadą aktorską. Jesteśmy tu świadkami nieco katastroficznego scenariusza przyszłości, w którym cały ziemski glob w wyniku stopienia lodowców zamienia się w ocean. W tych ekstremalnych warunkach człowiek jak zwykle ujawnia swoje najgorsze oblicze i bezlitośnie walczy z innymi o jak najlepsze warunki bytowania. Oprócz Kevina Costnera w filmie wystąpili między innymi Dennis Hopper i Jeanne Tripplehorn.

8. Interstellar

Interstellar (2014) – film sf Christophera Nolana – to jak wszystkie dzieła tego twórcy obraz wyjątkowy i zaplanowany w każdym szczególe. Fabuła koncentruje się wokół poszukiwania w kosmosie nowego miejsca dla ludzkości z powodu pogarszającego się klimatu na Ziemi. Starannie wyselekcjonowana grupa śmiałków wyrusza zatem w międzygwiezdną podróż, by uratować mieszkańców trzeciej planety od słońca. W rolach głównych zagrali Matthew McConaughey i Jessica Chastain. Interstellar wykorzystuje wiele interesujących teorii z zakresu fizyki i filozofii, prowokując do zadawania podstawowych pytań – skąd się wzięliśmy i dokąd zmierzamy?

 

 

 

9. Gattaca – szok przyszłości

 

Gattaca (1997) Andrew Niccola to film sf przedstawiający antyutopijną wizję społeczeństwa przyszłości, urządzonego na zasadach eugenicznych. O pozycji społecznej jednostki decyduje bowiem konkretny zestaw genów – promuje się ludzi poczętych nie drogą naturalną, ale w wyniku zaplanowanej mutacji materiałów DNA. Główny bohater Vincent Freeman (Ethan Hawke) potrafi jednak oszukać system i dostać się do elitarnego grona pomimo, że narodził się po prostu z miłości swoich rodziców. Gattaca to film, który interesująco problematyzuje kwestie związane ze współczesną prokreacją, jak np. oddzielenie seksu od rozrodczości czy zapłodnienie pozaustrojowe.

 

 

10. Avatar

Avatar (2009) Jamesa Camerona to film science fiction, którego nie mogło zabraknąć w naszym rankingu chociażby ze względu na jego przełomowe znaczenie w technologii kinowej – pierwszy obraz zrealizowany w 3D. W życie planety Pandora zamieszkiwanej przez społeczność nieco odmienną od ludzi zostaje wprowadzony sparaliżowany komandos Jake (Sam Worthington). Dzięki skomplikowanej technologii mężczyzna przybiera postać Avatara i udaje mu się zyskać zaufanie mieszkańców Pandory. Los planety jest jednak zagrożony. Avatar Camerona to jedna z opowieści o świecie alternatywnym, którym często może się stać rzeczywistość wirtualna.