Thrillery i filmy psychologiczne – TOP 20
Thriller to gatunek filmowy, którego nazwa pochodzi od angielskiego słowa „thrill”, znaczącego tyle, co „elektryzować, wywoływać dreszcz emocji”. I właśnie ta właściwość dreszczowca jest jego najważniejszą cechą. Oglądamy thrillery, by dać się wciągnąć w ich wewnętrzny, zawikłany świat. Filmy reprezentujące ten gatunek są powiązane z estetyką grozy, jednak źródłem strachu, odmiennie niż w horrorze nie jest tu ponadnaturalne zło, ale otaczający nas świat. To w nim tkwi największe zagrożenie. Nadużycia w badaniach naukowych, nieuczciwa polityka, źle ulokowane uczucia lub fałszywi przyjaciele – to realne sytuacje, które stają się motywami thrillerów. Szczególną ich odmianę stanowią zaś filmy psychologiczne ukazujące zagrożenia związane z chorobami psychicznymi. Oto wybór 20 thrillerów i filmów psychologicznych.
Thrillery konstruują obraz świata na zasadzie labiryntu, w którym błądzi bohater-everyman, utożsamiający każdego człowieka. Początkowo ów świat wydaje się bezpieczny i oswojony, natomiast w miarę rozwoju akcji odsłania swoje drugie mroczne oblicze. Postaci najczęściej mogą liczyć tylko na siebie, żeby wydostać się z podstępnie zastawionych na nie sideł. Widz podczas seansu odnosi wrażenie, że wszędzie czyha zło. Bardzo ważną rolę w budowaniu napięcia w thrillerach odgrywają zdjęcia oraz ścieżka dźwiękowa, podkreślające narastające zagrożenie.
Thrillery i filmy psychologiczne
1.”Psychoza” („Psycho”, 1960)
Ten film Alfreda Hitchcocka stworzył podwaliny thrillera psychologicznego. Legendarny film doczekał się wielu analiz, a pochodzące z niego sceny na trwałe przeniknęły do popkultury. Film przedstawia historię młodej sekretarki, Marion Crane (Janet Leigh), która pewnego dnia defrauduje w pracy 40 tysięcy dolarów. Za skradzione pieniądze ma zamiar rozpocząć nowe życie w innym miejscu. Podczas ucieczki Marion zatrzymuje się w małym motelu na odludziu, prowadzonym przez nieśmiałego mężczyznę Normana Batesa (Anthony Perkins). Właściciel pensjonatu ma jednak poważne zaburzenia psychiczne: co jakiś czas bierze w bohaterze górę osobowość znęcającej się nad nim w dzieciństwie matki.
Nagrodzona Złotym Globem „Psychoza” to klasyka gatunku. Do historii kina przeszła scena morderstwa pod prysznicem, której grozę podkreśla niepokojąca muzyka Bernarda Hermanna. Film stanowi kryminalną intrygę i studium osobowości psychopatycznej w jednym. Hitchcock wyraźnie inspirował się freudowską psychoanalizą, tropiąc źródła psychologicznych anomalii w trudnym dzieciństwie bohatera.
2. “Wszyscy ludzie prezydenta” („All the President’s Men”, 1976)
Doskonały thriller polityczny – „Wszyscy ludzie prezydenta” w reżyserii Alana J. Pakuli. To film bardzo mocno osadzony w kontekście Ameryki lat 70., a przede wszystkim słynnej afery Watergate. W wyniku śledztwa dwóch dziennikarzy „Washington Post” na jaw wychodzą fakty związane z podsłuchiwaniem polityków opozycji, które wstrząsają opinią publiczną i doprowadzają do rezygnacji ze stanowiska prezydenta Richarda Nixona. Film zdobył cztery Oscary, w tym za najlepszy scenariusz adaptowany i scenografię.
Doskonałe role w obrazie „Wszyscy ludzie prezydenta” zagrali Robert Redford jako Bob Woodward i Dustin Hoffman, który wcielił się w Carla Bernsteina. Film Pakuli stworzył wyjątkowy model kina opowiadającego o doniosłej roli dziennikarstwa i jego realnego wpływu na opinie społeczeństwa, a także czwartej władzy zapewniającej filar demokracji.
3.”Incepcja” („Inception”, 2010)
Ten thriller to popisowe dzieło Christophera Nolana, reżysera znanego z zainteresowania zagadkami ludzkiego umysłu. Oto widzimy świat przyszłości, w którym zaawansowana technologia pozwala na wniknięcie w sferę ludzkiego snu i zdobycie w ten sposób bardzo cennych informacji. Mistrzem w tej dziedzinie jest niejaki Cobb (Leonardo DiCaprio), który obciążony traumatyczną przeszłością, dostaje ponowną szansę zaistnienia w szpiegowskiej profesji. Otrzymuje zlecenie wszczepienia do umysłu pewnego człowieka określonej myśli.
Nagrodzona czterema Oscarami „Incepcja” jest filmem dopracowanym w najdrobniejszych detalach: aktorskim, scenograficznym czy muzycznym. Przemyślana jest również teoria snu stanowiąca podstawę scenariusza. Wraz z bohaterami wnikamy niejako w strukturę ludzkiego umysłu, błądząc po jego rozmaitych zakamarkach, na przemian podziwiając i bojąc się jego potęgi.
4. „Labirynt” („Prisoners, 2013)
Kolejny na naszej liście głęboko zapadający w pamięć thriller – „Labirynt” w reżyserii Denisa Villeneuve’a. To historia doprowadzonego do desperacji ojca poszukującego swojej porwanej sześcioletniej córki. Keller Dover (Hugh Jackman) zawiedziony brakiem postępem policyjnego śledztwa postanawia wziąć sprawy w swoje ręce i samodzielnie odzyskać dziecko. Dochodząc do wniosku, że to jego sąsiad Aleks (Paul Dano) jest sprawcą porwania, chce za pomocą tortur zmusić go do wyjawienia prawdy.
Świetne kreacje stworzyli w „Labiryncie” zarówno odtwórca głównej roli, jak i Jake Gyllenhaal, grający Davida Lokiego, detektywa prowadzącego sprawę. Małomiasteczkowy klimat, pastelowe kolory podkreślające depresyjny klimat czasoprzestrzeni, w której rozgrywa się akcja oraz przemieszanie skrajnej brutalności z religijnymi rytuałami nadają tej produkcji bardzo specyficzny charakter.
5. „Zaginiona dziewczyna” („Gone Girl”, 2014)
Świetny thriller Davida Finchera na podstawie powieści Gillian Flynn to historia zaginięcia Amy Dunne (Rosamund Pike), młodej mężatki z małego amerykańskiego miasteczka. Kobieta prowadzi spokojne życie na prowincji, jednak w dzień swojej rocznicy ślubu niespodziewanie znika. Z powodu wychodzących na jaw kolejnych faktów mąż Amy, Nick (Ben Affleck) zostaje uznany za głównego podejrzanego w sprawie.
Film bardzo ciekawie oddaje, obecne również w powieści, zderzenie dwóch sprzecznych perspektyw widzenia: kobiecej i męskiej. Liczne retrospekcje pozwalają nam obejrzeć tę samą historię oczami Amy i Nicka. Trudno ocenić, która z przedstawionych wersji jest prawdziwa, co czyni „Zaginioną dziewczynę” niezwykle frapującą opowieścią. Co więcej, David Fincher bardzo ciekawie i nowatorsko kreśli portret głównej bohaterki, która jest postacią niejednoznaczną – taką, która można interpretować w kanonie feministycznym lub zupełnie przeciwnie: mizoginicznym.
6. „Wyspa tajemnic” („Shutter Island”, 2010)
„Wyspa tajemnic” to znakomity thriller psychologiczny w reżyserii Martina Scorsese, w którym główną rolę zagrał Leonardo DiCaprio. Akcja filmu rozgrywa się w latach 50. Aktor wcielił się w postać detektywa Danielsa, który wspólnie ze swoim partnerem przybywa na wyspę w Zatoce Bostońskiej. Śledczy prowadzą bowiem dochodzenie w sprawie tajemniczego zaginięcia jednej z pacjentek mieszczącego się tam szpitala psychiatrycznego. To, co wydarzy się jednak na wyspie, wstrząśnie widzem i całkowicie odmieni jego spojrzenie na całą sprawę. Kto tu jest pacjentem, a kto stróżem prawa? Jaki był prawdziwy powód przybycia Danielsa na wyspę? Twórcy filmu oferują odbiorcom całą serię zagadek.
„Wyspa tajemnic” nawiązuje do „Gabinetu doktora Caligari” Roberta Wiene z 1920 roku. Stanowi wielopoziomową opowieść o szaleństwie i społecznym piętnie, jakim naznacza się chorego. Kulturowe odium szaleństwa sprawia, że posądzenie o umysłową niestabilność może się stać zaś niebezpiecznym narzędziem kontroli nad ludzkim życiem.
7. „Taksówkarz” („Taxi Driver”, 1976)
Kolejny thriller Martina Scorsese, wielki klasyk kina – „Taksówkarz” w reżyserii Martina Scorsese. Film przedstawia historię weterana wojny w Wietnamie, który pracuje jako nowojorski taksówkarz. Mężczyzna jeździ tylko nocą, dzięki czemu poznaje ciemne, odmienne niż w dzień oblicze miasta. To świat przestępczości, prostytucji i brudnych interesów. Trudne przeżycia z przeszłości oraz specyficzna osobowość powodują, że Travis Bickle nie potrafi nawiązać normalnej relacji z kobietą, więc jego próba wejścia w związek z Betsy (Cybill Shepherd) kończy się klęską. Bezskutecznie próbuje również pomóc wyjść z prostytucji kilkunastoletniej Iris (Judie Foster). W końcu postanawia na własną rękę „zaprowadzić porządek” w Nowym Jorku.
„Taksówkarz” zaowocował legendarną kreacją Roberta DeNiro – niezrównoważonego psychicznie samotnika, poszukującego życiowego celu. Do historii kina przeszła zwłaszcza scena przed lustrem, gdy bohater mierzy z broni do swojego odbicia i wygłasza słynną kwestię „Do mnie mówisz?”. To również w tym filmie po raz ostatni pojawiła się piękna muzyka Bernarda Herrmanna, który ukończył ją tuż przed śmiercią. Obraz zdobył Złotą Palmę w Cannes i cztery Oscary.
8. „Memento” (2000)
Kolejny na liście thriller psychologiczny – „Memento” Christophera Nolana. To tajemnicza historia Leonarda Shelby’ego (Guy Pearce), który próbuje odnaleźć mordercę swojej żony. Prowadzenie śledztwa utrudnia mu jednak przebyta trauma, w wyniku której mężczyzna utracił pamięć krótkotrwałą. Zaburzenie to powoduje, że Leonard pamięta dokładnie odległą przeszłość i morderstwo swojej żony, natomiast nie pamięta tego, co działo się dzień wcześniej. Bohater, aby zapobiec utracie kolejnych etapów dochodzenia, zabezpiecza jego ślady, umieszczając wszędzie w swoim mieszkaniu zdjęcia, notatki, a nawet tatuując własne ciało ważnymi informacjami.
„Memento” to film, w którym Nolan przedstawił skomplikowane studium mechanizmów działania ludzkiej pamięci, a także wpływu traumy na funkcjonowanie mózgu. Dlaczego jedne wydarzenia pamiętamy z zadziwiającą dokładnością, a inne wypieramy w najgłębsze zakamarki podświadomości? Jak uleczyć psychikę naznaczoną bólem nieodwracalnej straty? To pytania, które w filmie Nolana są równie ważne, jak rozwikłanie kryminalnej zagadki.
9. „Zwierzęta nocy” („Nocturnal Animals”, 2016)
Film Toma Forda „Zwierzęta nocy” to niezwykle mroczny thriller łączący kryminalną intrygę z kinem psychologicznym. Zamożna i piękna Susan Morrow, właścicielka galerii sztuki, pewnego dnia otrzymuje przesyłkę z powieścią swojego byłego męża. Lektura niezwykle poruszającej i brutalnej książki powoduje, że kobieta zaczyna rozpamiętywać dzieje swojego pierwszego małżeństwa i zastanawiać się nad błędami przeszłości. Historię bohaterów powieści, rozgrywającą się na autostradzie w Teksasie, Susan odczytuje jako metaforę własnego związku. W przeszłości rozczarowana swoim mężem jako nieodnoszącym sukcesów początkującym pisarzem, porzuciła go dla przystojnego, bogatego partnera. Z perspektywy czasu słuszność tego wyboru nie wydaje się jednak tak oczywista…
„Zwierzęta nocy” to film o fatalistycznym, mrocznym klimacie. Klaustrofobiczne wnętrza, przewaga nocnej, niepokojącej scenerii, obrazy pustyni i frenetyczna muzyka – to wszystko buduje mocno działający na emocje widza obraz. Brutalna zbrodnia przeplata się tu z subtelną metaforą, a film długo nie daje o sobie zapomnieć.
Thrillery psychologiczne
10. „Gra” („The Game”, 1997)
„Gra” Davida Finchera to klasyka gatunku thrillera. Nicholas Van Orton (Michael Douglas) w swoje 48. rodziny dostaje tajemniczy prezent od młodszego brata Conrada (Sean Penn). Jest to mianowicie zaproszenie do pewnej gry. Emocjonujące wyzwanie okazuje się jednak bardzo niebezpieczne, ponieważ gra rozgrywa się w codziennym życiu i nikt nie zna jej reguł.
Obraz Finchera wciąga w swój wewnętrzny świat i angażuje widza na wielu poziomach. Najważniejszym zabiegiem filmu jest bowiem zatarcie granicy między grą a prawdziwym życiem. Również i odbiorca staje się jednym z jej uczestników.
11. „Musimy porozmawiać o Kevinie” („We Need to Talk About Kevin”, 2011)
Nagrodzony Europejską Nagrodą Filmową film Lynne Ramsay „Musimy porozmawiać o Kevinie” to bardzo interesująca psychologiczna analiza relacji rodzic-dziecko oraz ukazanie skrajnych kryzysów wychowawczych. Kevin (Ezra Miller) od momentu swoich narodzin jest niezwykle trudnym dzieckiem. Matka-pisarka (w tej roli Tilda Swinton) cierpi widząc całkowitą obojętność chłopca zarówno wobec niej, jak i ojca, a potem młodszej siostry. Pewnego dnia dochodzi do olbrzymiej tragedii…
„Musimy porozmawiać o Kevinie” to film odważny, obalający mit macierzyństwa jako wrodzonej, uniwersalnej kobiecej dyspozycji. Obraz pokazuje, jak trudne wyzwania stoją przed każdym rodzicem oraz jak ciężko zajmować się dzieckiem z poważnymi zaburzeniami.
12. “Tożsamość” (“Unknown”, 2011)
„Tożsamość” Jaume’a Colleta-Serry to trzymający w napięciu thriller, w którym główną rolę zagrał Liam Neeson. Aktor wcielił się w postać doktora Martina Harrisa. Mężczyzna wraz z żoną przyjeżdża z USA do Berlina na konferencję naukową. Na miejscu ulega jednak wypadkowi, a kiedy budzi się w szpitalu, okazuje się, że nikt włącznie z jego małżonką, go nie rozpoznaje. Na dodatek okazuje się, że ktoś próbuje go zabić. Bohater musi zatem dowiedzieć się, z jakiego powodu utracił swoją tożsamość i co naprawdę się za tym kryje.
„Tożsamość” zaciekawia nie tylko efektownymi zwrotami akcji, ale również zderzeniem amerykańskiego kina z europejskim klimatem. Labiryntowa przestrzeń miasta, jego podziemne oblicze, agenci Stasi i stare metody prowadzenia śledztwa, sprzed epoki cyfrowej. To wszystko elementy, które wyróżniają film na tle innych przykładów tego gatunku.
13. „Prawnik z Lincolna” („The Lincoln Lawyer”, 2011)
Bardzo ciekawy thriller w reżyserii Brada Furmana. „Prawnik z Lincolna” to historia kryminalnej łamigłówki, przed którą staje Mick Haller, wzięty adwokat słynący ze swojej skuteczności w obronie klientów. Bohater ma wyluzowany styl bycia i jeździ czarną limuzyną Lincoln. Mężczyzna stara się zachować dystans do swojej pracy i nie roztrząsa winy tych, którzy go wynajmują. Wszystko jednak ulega zmianie, gdy pewnego dnia Micka zatrudnia chłopak oskarżony przez prostytutkę o pobicie.
„Prawnik z Lincolna” to nie tylko dobry scenariusz i ciekawa historia, ale także świetne kreacje aktorskie, zwłaszcza wcielającego się w głównego bohatera Matthew McConaughey. Niestandardowo rozwija się tu również wątek romansowy. U boku McConaughey wystąpiła Marisa Tomei. Film powstał na podstawie powieści Michaela Conolly’ego.
14. „Dziewczyna z tatuażem” („The Girl with the Dragon Tattoo”, 2011)
Nagrodzona Oscarem “Dziewczyna z tatuażem” to amerykańska ekranizacja słynnej powieści Stiega Larssona. Główny bohater, Mikael Blomkvist jest znanym dziennikarzem. Gdy zostaje oskarżony o zniesławienie, postanawia oderwać się od sprawy i przyjmuje zlecenie od zamożnego potentata przemysłowego, Henrika Vangera. Jego zadaniem jest rozwikłanie zagadki sprzed wielu lat, kiedy w tajemniczych okolicznościach doszło do zaginięcia młodej dziewczyny. Wkrótce okaże się, że w śledztwo została zaangażowana również kilkunastoletnia hakerka, Lisbeth Salander. Dziennikarskie dochodzenie zatacza coraz szersze kręgi, a w sprawę wydaje się zamieszana najlbliższa rodzina Vangera.
W „Dziewczynie z tatuażem” świetne kreacje stworzyli Daniel Craig, Rooney Mara oraz Robin Wright. Amerykańska ekranizacja różni się od skandynawskiej, zwłaszcza pod względem estetycznym. Film posiada specyficzny klimat chłodnej Północy, jednak w głównych rolach obsadzono atrakcyjne supergwiazdy, naznaczając opowieść hollywoodzkim stylem. Mimo to „Dziewczyna z tauażem” jest z pewnością warta obejrzenia.
15. „Chinatown” (1974)
„Chinatown” to klasyk w reżyserii Romana Polańskiego. Osadzony w latach 30. XX wieku, zrealizowany w estetyce neo-noir film kryminalny opowiada o prywatnym detektywie, Jake’u Gittesie. Bohater otrzymuje zlecenie śledzenia pewnego zamożnego i znanego inżyniera Murlwaya, którego żona podejrzewa o zdradę. Gdy jednak udaje mu się zdobyć dowody wiarołomstwa, do biura zgłasza się prawdziwa pani Mulrway…
„Chinatown” z doskonałymi rolami Jacka Nicholsona i Faye Dunaway przeszedł do historii kina jako hołd dla estetyki czarnego kina lat 40. Widać tu również charakterystyczne cechy stylu twórczości reżysera, Romana Polańskiego. Mamy więc nieunikniony fatalizm losu, osamotnienie i zagubienie w chaosie skomplikowanego i groźnego świata.
16. „Podziemny krąg” („Fight Club”, 1999)
Świetny thriller psychologiczny Davida Finchera, „Podziemny krąg”, nadal zachowuje świeżość i sprawia prawdziwą frajdę podczas seansu. Młody pracownik amerykańskiej korporacji (Edward Norton) zmęczony kołowrotkiem, w którym toczy się jego życie, zaczyna cierpieć na bezsenność. Pewnego dnia przypadkowo poznaje Tylera Durdena (Brad Pitt). Zbuntowany wobec norm społecznych mężczyzna otwiera przed bohaterem zupełnie nową perspektywę spojrzenia na świat. Wspólnie zakładają nieoficjalny „fight club”, w którym mężczyźni mogą toczyć bokserskie pojedynki, odzyskując utraconą chęć do życia.
„Fight Club”, mimo że należący do głównego nurtu, jest filmem przedstawiającym krytykę kultury konsumpcjonizmu i pogoni za pieniądzem. Pokazuje się w nim paradoksy wysoko rozwiniętej cywilizacji, w której człowiek nieustannie pracuje, by zdobyć kolejne dobra, z jakich nawet nie ma czasu korzystać. Dodatkowym smaczkiem są zaś tropy psychologiczne, nadające historii wieloznaczny wymiar.
17. „Siedem” („Se7en”, 1995)
Kolejny film Davida Finchera na naszej liście najlepszych thrillerów. „Siedem” to historia skomplikowanego śledztwa, jakie dwaj policjanci prowadzą w sprawie seryjnego zabójcy. Morderca obiera na swoje ofiary ludzi, którzy łamią sformułowane w chrześcijańskim katechizmie zasady i popełaniają jeden z siedmiu grzechów głównych. Zawikłana łamigłówka jest tu więc tropieniem meandrów psychopatycznego umysłu, jednak śledczy nie zdają sobie sprawy, że również i oni odgrywają w chorym planie określoną rolę.
W filmie pamiętne kreacje stworzyli Morgan Freeman, Brad Pitt i Gwyneth Paltrow. „Siedem” wciąga i trzyma w napięciu do ostatniej chwili, nie pozwalając widzowi odetchnąć. Pokazuje świat, w którym nikt nie może czuć się bezpiecznie, a małe marzenia nikną brutalnie zdeptane przez erupcję ludzkiego zła.
18. “Misery” (1990)
Tego obrazu nie mogło zabraknąć na naszej liście najlepszych thrillerów i filmów psychologicznych. „Misery” w reżyserii Roba Reinera to ekranizacja znanej powieści Stephena Kinga. Paul Sheldon (James Caan) jest poczytnym pisarzem, autorem cyklu opowiadającego o Misery Chastein. Pewnego dnia w czasie podróży samochodem przez śnieżycę, jego samochód wpada w poślizg i ulega wypadkowi. Rannego mężczyznę ratuje jednak przejeżdżająca obok pielęgniarka, Annie Wilkes (Kathy Bates), która zabiera go do swojego domu i opatruje. Wkrótce okazuje się, że kobieta jest fanką twórczości Sheldona. Annie nie podoba się jednak zakończenie cyklu i wcale nie ma zamiaru szybko wypuścić mężczyzny ze swojego domu…
Kathy Bates została odznaczona Oscarem i Złotym Globem za swoją wyjątkową kreację niezrównoważonej psychicznie, niemal demonicznej pielęgniarki. „Misery” pokazuje, jak szybko pozornie bezpieczna rzeczywistość może w każdej chwili zmienić się w sytuację ekstremalną, w której człowiek będzie zmuszony samotnie walczyć o przetrwanie.
19. „Fatalne zauroczenie” („Fatal Attraction”, 1987)
Znany film Adriana Lyne’a „Fatalne zauroczenie” z genialną Glenn Close w roli niestabilnej psychicznie kobiety, która chce zniszczyć swojego byłego kochanka za odrzucenie jej uczuć, dziś wzbudza sentyment za epoką hitów lat 80. i 90. Dan Gallagher (Michael Douglas) pomimo że ma satysfakcjonujące życie rodzinne, podczas wyjazdu żony, zdradza ją z przypadkowo poznaną kobietą. Gdy potem ma zamiar z powrotem wejść w rolę przykładnego męża i ojca, okazuje się, że jego kochanka Alex Forrest ma zupełnie inne plany. Kobieta nie chce odpuścić tej relacji, a kiedy Dan boleśnie odrzuca jej dalsze zaloty, zraniona Alex postanawia się zemścić.
Film Lyne’a to thriller opowiadający się po stronie tradycyjnego systemu wartości. Pokazuje zgubne konsekwencje małżeńskiej niewierności, która może zniszczyć rodzinę, a nawet doprowadzić do zagrożenia życia jej członków.
20. „Milczenie owiec” („The Silence of the Lambs, 1991)
Jeden z najdoskonalszych thrillerów w historii kina. Nagrodzone pięcioma Oscarami „Milczenie owiec” Jonathana Demme’a to doskonale zrealizowana historia kryminalnej zagadki, która zostaje powierzona do rozwiązania młodej agentce FBI, Clarisie Starling. Dziewczyna próbuje znaleźć seryjnego mordercę odzierającego swoje ofiary ze skóry. W celu poznania motywów działania mężczyzny policjantka szuka pomocy u przebywającego w więzieniu innego zabójcy, doktora Hannibala Lectera. W przeszłości był wziętym psychiatrą, który przeistoczył się w przerażającego mordercę-kanibala.
Powieść Thomasa Harrisa została świetnie zaadaptowana do filmu przez autora scenariusza Teda Tally’ego. Oprócz wspaniałej gry aktorskiej, zwłaszcza nagrodzonych Oscarami Judie Foster i Anthony’ego Hopkinsa warto zwrócić uwagę na mroczną, gotycką scenografię Tima Galvina, zdjęcia Taka Fujimoto oraz muzykę Howarda Shore’a. Ważną rolę odgrywa tu przemiana głównej bohaterki w silną i świadomą swojej wartości kobietę, a także rozbudowana metaforyka opisująca zjawiska współczesnej kultury.
Literatura:
“Słownik filmu” pod red. R. Syski, Kraków 2010.
