Top 10 – kultowe dobranocki z czasów PRL
Dawne polskie wieczorynki zdobywały serca najmłodszych widzów zarówno w kraju, jak i za granicą, a ich czołowymi producentami były Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi oraz Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Przypominamy najważniejsze PRL-owskie bajki oraz uwielbianych przez dzieci bohaterów.
Kultowe dobranocki z PRL-u
1. Miś Uszatek (1975–1987, Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi)
Któż nie pamięta urokliwej animacji lalkowej o pluszowym misiu z klapniętym uszkiem i jego zwierzęcych przyjaciołach? Serial Miś Uszatek, nakręcony na podstawie opowiadań Czesława Janczarskiego, składał się ze 104 odcinków i dystrybuowany był w ponad 20 krajach na całym świecie. W oryginalnej wersji tytułowemu bohaterowi głosu użyczył Mieczysław Czechowicz, który pod koniec każdego epizodu ciepłym głosem żegnał się z młodą publicznością słowami piosenki: Pora na dobranoc, bo już księżyc świeci. Dzieci lubią misie, misie lubią dzieci.
2. Przygody Bolka i Lolka (1972-1980, Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej)
Bohaterami tej animacji rysunkowej byli dwaj mali chłopcy spędzający czas na wspólnych podróżach i zabawach, w trakcie których zacierała się granica między „rzeczywistością” a dziecięcą fantazją… Na przestrzeni lat powstało 10 edycji serialu o Bolku i Lolku. Najobszerniejsza z nich, zatytułowana Przygody Bolka i Lolka, liczyła 63 odcinki; to także w tej serii pojawiła się nowa bohaterka – dziewczynka o imieniu Tola.
3. Przygody kota Filemona (1977–1981, Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi)
Ta sympatyczna kreskówka dla dzieci (współodpowiedzialna za wychowanie wielu kociarzy) przedstawiała perypetie dwóch kotów: małego i ciekawego świata Filemona oraz roztropnego i znudzonego otaczającą rzeczywistością Bonifacego. I choć – jak głosi znane powiedzenie – „dzieciństwo kończy się, wtedy gdy zaczynamy utożsamiać się z Bonifacym”, serial o białym i czarnym kocie gromadził przed telewizorami osoby w każdym wieku.
4. Reksio (1967–1990, prod. Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej)
Piesek o imieniu Reksio był biało-brązowym kundelkiem mieszkającym w budzie przy domu swoich właścicieli. Bajka traktowała o nietuzinkowych przygodach urokliwego zwierzęcia i zawieranych przez nie międzygatunkowych przyjaźniach. Reżyserem kreskówki był Lechosław Marszałek, który zaprojektował również postać Reksia. Co ciekawe, piesek ten pojawiał się również w niektórych odcinkach serialu o Bolku i Lolku.
5. Dziwne przygody Koziołka Matołka (1969-1971, Studio Miniatur Filmowych w Warszawie)
“W Pacanowie kozy kują, więc Koziołek, mądra głowa, błąka się po całym świecie, aby dojść do Pacanowa…” Podczas każdego odcinka tego serialu rysunkowego mali widzowie obserwowali wędrówkę wytrwałego Koziołka Matołka, który na drodze do celu napotykał liczne trudności… Postać głównego bohatera wyszła spod pióra Kornela Makuszyńskiego i kredki Mariana Walentynowicza (autora komiksów).
6. Przygody Misia Colargola (1968-1974, Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi)
Przygody Misia Colargola, będące połączeniem animacji lalkowej i rysunkowej, powstały na kanwie opowiadań francuskiej pisarki Olgi Pouchine. Za wygląd serialowego bohatera – charakterystyczną rudą grzywkę, niebieskie oczka i różowy nosek – odpowiadał Tadeusz Wilkosz. Colargol to “[…] miś, co zawsze śpiewać chciał. Lecz choć bardzo kochał śpiew, wciąż fałszował pośród drzew. Aż raz ptaków król dał mu flecik tak czarowny, że dziś mały miś śpiewa prawie jak słowik. Fiu fiu fiu fiu fiu fiu. Fiu!”
7. Opowiadania Muminków (1977-1982, Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi)
Opowiadania Muminków nakręcono na prawach do słynnego cyklu powieściowego fińskiej pisarki Tove Jansson. Serial został zrealizowany w bardzo rzadko spotykanej technice animacyjnej wykorzystującej lalki półpłaskie. Głównymi bajkowymi postaciami były: Muminek, Mama, Tata, Mała Mi, Ryjek i Włóczykij. Od czasu do czasu dolinę zamieszkiwaną przez bohaterów nawiedzała tajemnicza Buka…
8. Zaczarowany ołówek (1964-1977, Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi)
Bohaterami kreskówki Zaczarowany ołówek byli chłopiec o imieniu Piotrek i jego piesek – Pimpek. Zawsze kiedy owa dwójka znajdowała się w tarapatach, pojawiał się mały czerwony krasnoludek, który zaopatrywał chłopca w tytułowy przedmiot. Każda rzecz narysowana za pomocą zaczarowanego ołówka stawała się rzeczywistością. Któż nie marzyłby o takim gadżecie?
9. Różne przygody Gąski Balbinki (1959, Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej)
Jedna z najstarszych polskich wieczorynek. Jej głównymi postaciami były tytułowa Gąska Balbinka oraz zaprzyjaźniony z nią Kurczak Ptyś. Poszczególne około 7-minutowe odcinki serialu tworzyło od kilku do kilkunastu nieruchomych kartek z narysowanymi bohaterami, którym głosu użyczała aktorka Danuta Mancewicz. Owo proste wykonanie, w połączeniu z uroczymi protagonistami i fabułą, wystarczyło by zdobyć serca oglądających bajkę dzieci.
10. Jacek i Agatka (1962–1973, Telewizja Polska)
Jacek i Agatka to imiona dwóch pacynek składających się z nakładanych na ręce lalkarzy czarnych rękawiczek i pomalowanych drewnianych główek. Każdy epizod ukazywał perypetie kukiełkowego rodzeństwa, pełniąc przy tym funkcję rozrywkowo-dydaktyczną. Twórczynią programu telewizyjnego była Wanda Chotomska. Głos pod Jacka i Agatkę podkładała aktorka Zofia Raciborska.
