Marilyn Monroe – bogini seksu

Marilyn Monroe - filmy

Marilyn Monroe, 1961 r.

“Ikona seksu”, “skrzywdzone dziecko”, “legendarna aktorka”, chimeryczna diwa” – każda z tych twarzy składa się na pełen paradoksów i jednocześnie emanujący niewytłumaczalnym urokiem wizerunek Marilyn Monroe. Była bez wątpienia kwintesencją hollywoodzkiej kobiecości, ostatnią wielką gwiazdą kina. Blond piękność o boskim ciele i niesamowitym seksapilu stworzyła nieśmiertelny mit i niedościgniony ideał.

 

Marilyn Monroe – od pin-up girl do ikony hollywoodzkiego kina

Filmy z Marilyn Monroe

Marilyn Monroe jako modelka na pocztówce, Teichnor Bros, Boston lata 40.

Filmowa kariera Marilyn Monroe stanowi realizację scenariusza american dream, w którym zwyczajna dziewczyna o nieszczęśliwym dzieciństwie staje się najbardziej rozpoznawalną gwiazdą Hollywood. Norma Jeane Mortenson (również Baker), bo tak naprawdę się nazywała, urodziła się w 1926 roku w Los Angeles, jako córka montażystki filmowej i sklepikarza. Rodzice nie wychowywali przyszłej gwiazdy, która szybko trafiła do rodziny zastępczej. Aktorka przeszła przez kilka domów i choć sama nieco przerysowywała ogrom nieszczęść, które ją spotkały, niewątpliwie jej dzieciństwo było naznaczone autentycznym poczuciem odrzucenia i brakiem rodzinnego ciepła. W wieku 16 lat Norma została wydana za mąż za kilka lat starszego sąsiada, Jamesa Dougherty’ego. Mąż wkrótce został powołany do wojska i wysłany na wojnę, a Norma rozpoczęła z powodzeniem karierę modelki reklamującej kostiumy kąpielowe. Stała się wówczas jedną z pin-up girls – dziewcząt, których zdjęcia żołnierze wieszali sobie nad łóżkiem.

Filmy z Marilyn Monroe zaczęły powstawać już w drugiej połowie lat 40. W 1946 roku aktorka podpisała pierwszy kontrakt z wytwórnią filmową 20th Century Fox. W kolejnych latach wizerunek gwiazdy wyraźnie ewoluował – Marilyn przeistoczyła się w ponętną, platynową blondynkę z charakterystycznym pieprzykiem, długimi rzęsami i czerwienią na ustach. W takiej odsłonie pojawiła się w filmie Małpia kuracja (1952). Wiadomo, że Monroe cierpiała na rodzaj obsesji na punkcie idealnego wyglądu, poddawała się też operacjom plastycznym nosa i podbródka. Niewątpliwie jednak nie tylko jej uroda, ale również wdzięk i talent zwłaszcza do ról komediowych uczyniły z niej gwiazdę wielkiego formatu.

Marilyn Monroe – filmy, które wyniosły ją na szczyt

Marilyn Monroe - film Mężczyźni wolą blondynki

Marilyn Monroe – film Mężczyźni wolą blondynki

Wielkimi sukcesami, które przyniosły aktorce światową sławę, były komedie romantyczne Mężczyźni wolą blondynki (1953), Słomiany wdowiec (1955), Jak poślubić milionera (1953) oraz Pół żartem pół serio (1959). Postaci, które zagrała w nich MM, emanowały naturalnością, powabem i niezwykłym urokiem. Jej bohaterki stanowią niezwykłe połączenie kobiecości w stylu glamour z wdziękiem amerykańskiej dziewczyny z sąsiedztwa. Magia Marilyn polega między innymi na tym, że na ekranie wydaje się równie bliska (zwyczajna, naturalna), co daleka, jest bowiem obdarzona blichtrem wielkiej gwiazdy. MM najczęściej grała naiwne dziewczyny z nizin społecznych (aktorki, piosenkarki), które pragną poprawić swój los przez bogate zamążpójście, zwykle jednak niespodziewanie dają się uwieźć magii miłości. Stałym elementem komediowych ról Marilyn Monroe są również partie muzyczne – jej śpiew i taniec.

Marilyn Monroe w filmie Słomiany wdowiec

Marilyn Monroe w filmie Słomiany wdowiec, 1955 r.

Do historii kina przeszła scena w filmie Howarda Hawksa, Mężczyźni wolą blondynki, w której aktorka ubrana w różowej sukni wykonuje piosenkę Diamonds Are a Girl’s Best Friend. Inny równie znany epizod to scena ze Słomianego wdowca, gdzie powiew z kanału wentylacyjnego metra podwiewa białą sukienkę Monroe.

Marilyn Monroe i jej wielki smutek

Jak wiadomo, sukcesy zawodowe MM nie szły jednak w parze z osobistym szczęściem. Kolejne małżeństwa gwiazdy szybko się rozpadały – po pierwszym rozwodzie poślubiła baseballistę Joego DiMaggio, a następnie dramaturga i scenarzystę Arthura Millera (zobacz: Marilyn Monroe i Arthur Miller). Aktorka miewała liczne romanse ze znanymi mężczyznami, np. Marlonem Brando czy Frankiem Sinatrą, pod koniec życia była związana z prezydentem Johnem F. Kennedym, a także z jego bratem Robertem. Niepowodzenia miłosne, nadmierne wymagania stawiane samej sobie, a także niespełnione marzenie o macierzyństwie (aktorka kilka razy poroniła, ale też dokonywała aborcji) doprowadzały aktorkę do załamań psychicznych i bulimii. Wiadomo, że Marilyn Monroe uciekała w alkohol i środki nasenne, przez co cierpiała również jej praca na planie filmowym – słynęła z ekscentrycznych zachowań, spóźnień i kaprysów.

Marilyn Monroe - filmy

Marilyn Monroe i Arthur Miller, 1957 r. [fot. Associated Press Published in the Kingsport Times-News]

Jednym z ostatnich filmów z Marilyn Monroe byli Skłóceni z życiem (1961) Johna Hustona – utwór powstały w oparciu o scenariusz Arthura Millera. Znajdziemy tu wyraźne wątki biograficzne, zwłaszcza jeśli chodzi o postać graną przez aktorkę – Roslyn, młodej rozwódki. Dzieło to miało pokazywać zupełnie inną Marilyn niż ta, którą znano z ról komediowych. I rzeczywiście stało się dowodem talentu Marilyn, jej umiejętności aktorskich również w kinie dramatycznym. Znamienne, że obok MM główną rolę męską zagrał legendarny Clark Gable, który dwa dni po zakończeniu zdjęć dostał ataku serca i zmarł.

Marilyn Monroe popełniła samobójstwo 5 sierpnia 1962 roku w Los Angeles. Przyczyną jej śmierci było przedawkowanie środków odurzających. Do dziś nie milkną spekulacje na temat innych możliwych scenariuszy wydarzeń, uważa się bowiem, że tajemnicze samobójstwo MM mogło mieć związek z relacjami gwiazdy z rodziną Kennedych.

Literatura:

A. Jackiewicz, Gwiazdozbiór, Warszawa 1983.

Avatar photo

Agnieszka Czarkowska-Krupa

Redaktor Naczelna i Wydawca portalu Oldcamera.pl, dr nauk humanistycznych UJ, autorka książki "Paraboliczność w polskiej prozie historycznej lat 1956 – 1989" (Semper, 2014). Współautorka i redaktorka książki “Twarze i maski. Ostatni wielcy kochankowie kina” (E-bookowo, 2021). Miłośniczka kina i literatury. Pisała w książkach zbiorowych: "Podmiot w literaturze polskiej po 1989 roku. Antropologiczne aspekty konstrukcji", pod red. Żanety Nalewajk, (Elipsa, 2011) oraz "Etyka i literatura", pod red. Anny Głąb (Semper, 2014). Ma na swoim koncie prestiżowe publikacje dla Polskiej Akademii Nauk (“Ruch Literacki”), artykuły w czasopismach naukowych (“Tekstualia”, “Zeszyty Naukowe KUL”), periodykach artystycznych (“FA-art”) i w portalach internetowych. Pracowała jako wykładowca akademicki w Instytucie Mediów i Dziennikarstwa w Wyższej Szkole Teologiczno-Humanistycznej, gdzie pełniła również funkcje promotora i recenzenta prac dyplomowych. Prywatnie mama Sebastiana i Olgi.