Ingrid Bergman – pierwsza naturalna aktorka Hollywood

 

Ingrid Bergman pojawiła się w Hollywood w momencie, gdy inna szwedzka gwiazda – Greta Garbo, zniknęła z wielkiego ekranu. Choć największy rozgłos przyniosła Bergman rola w klasycznym filmie Casablanca oraz skandal obyczajowy spowodowany romansem z włoskim reżyserem Robertem Rossellinim, jej bogata kariera filmowa, fascynujące życie oraz naturalna uroda i styl gry kreują bardziej złożony portret gwiazdy, która nieprzerwanie podbija serca fanów kina na całym świecie.

Ingrid Bergman – ze Szwecji do Hollywood

Ingrid Bergman przyszła na świat 29 sierpnia 1915 roku w Sztokholmie. Jej dzieciństwo nie było szczęśliwe – w wieku 2 lat straciła matkę, gdy miała 13 lat zmarł również jej ojciec, który jako profesjonalny fotograf nauczył swoją córkę swobodnego pozowania przed kamerą. Osierocona Ingrid wychowywała się u wujostwa, a przed samotnością oraz chorobliwą nieśmiałością uciekała w świat wyobraźni. Przyszła gwiazda zaczęła poważnie interesować się aktorstwem po tym, jak w wieku siedemnastu lat wystąpiła jako statystka w filmie Landskamp. W 1933 roku rozpoczęła naukę w Królewskim Teatrze Dramatycznym w Sztokholmie, którą przerwała aby rozpocząć karierę filmową. Swoją pierwszą ekranową kreację stworzyła w filmie Munkbrogreven z 1935 roku i wkrótce otrzymała następne angaże w szwedzkich oraz niemieckich produkcjach.

W 1939 roku amerykański producent filmowy David O. Selznick zobaczył Ingrid na wielkim ekranie w szwedzkim melodramacie Intermezzo i zapragnął nakręcić jego hollywoodzką wersję z udziałem oryginalnej odtwórczyni głównej roli. Po przybyciu Ingrid Bergman do Hollywood zadecydowano, by image aktorki pozostawić bez zmian – miała stać się ona pierwszą naturalną aktorką. W amerykańskim remake’u Intermezza aktorce partnerował Leslie Howard, a rola Bergman została przychylnie przyjęta przez krytyków.

Ingrid Bergman – gwiazda na firmamencie

Po pierwszym sukcesie w Stanach Zjednoczonych Ameryki Ingrid zaskoczyła wszystkich występując w nietypowej dla siebie roli prostytutki w ekranizacji noweli Doktor Jekyll i pan Hyde obok Spencera Tracy’ego i Lany Turner. Następnym i zarazem przełomowym projektem dla Bergman okazała się kultowa Casablanca, w której aktorka zagrała rozdartą pomiędzy uczuciem do dwóch mężczyzn Ilsę u boku Paula Henreida i Humphreya Bogarta.

Następne produkcje, w jakich wystąpiła Ingrid Bergman, to między innymi ekranizacja powieści Ernesta Hemingway’a Komu bije dzwon oraz rozgrywający się w wiktoriańskiej Anglii, nastrojowy thriller Gasnący płomień. W filmie tym stworzyła ona doskonałą kreację kobiety, której mąż usiłuje wmówić chorobę psychiczną i otrzymała za nią swoją pierwszą Nagrodę Akademii. Kolejnym istotnym etapem w karierze Bergman była współpraca z reżyserem Alfredem Hitchcockiem. Aktorka stała się dla reżysera pierwszą muzą przed pojawieniem się w jego obrazach Grace Kelly, i nakręciła z nim trzy filmy: Osławiona, Urzeczona oraz Pod znakiem Koziorożca.

Podróż do Włoch Ingrid Bergman

W 1949 roku Ingrid obejrzała w kinie filmy Paisa i Rzym, miasto otwarte Roberta Rosselliniego. Zafascynowana twórczością włoskiego twórcy wysłała do niego list, w którym wyraziła chęć współpracy z reżyserem. Rossellini zaprosił aktorkę do Włoch i powierzył jej główną rolę w swoim filmie Stromboli, ziemia Boga. Obraz ten stał się symbolem głośnego skandalu, który wybuchł, gdy do wiadomości publicznej dostała się informacja o romansie aktorki z reżyserem (zobacz: Ingrid Bergman i Roberto Rossellini). Publiczność, utożsamiająca Bergman głównie z rolami poczciwych kobiet, miała gwieździe za złe, że zostawiła ona w Szwecji męża Pettera Lindstroma i córkę Pię, oraz spodziewa się nieślubnego dziecka. Ingrid wyszła za mąż za Rosselliniego i doczekała się z nim trójki dzieci: syna Roberta oraz bliźniaczek Isabelli i Isotty.

Chociaż wówczas czyn aktorki wzbudził ogromne negatywne emocje (została ona nawet publicznie potępiona przez senat USA) – obecnie lata pobytu Ingrid Bergman we Włoszech oraz jej współpracę z Rossellinim ocenia się jako artystycznie wartościowy okres w karierach obojga, który owocował powstaniem kilku znaczących dzieł włoskiego neorealizmu takich, jak Europa’51 czy Podróż do Włoch.

Triumfalny powrót Ingrid Bergman

Dzięki tytułowej roli w filmie Anastazja, będącym luźną wariacją na temat losów rosyjskiej księżnej Anastazji Romanowej, oraz upływowi czasu i powolnej transformacji obyczajowości, Ingrid Bergman powróciła do łask amerykańskiej publiczności, a także otrzymała swojego drugiego Oscara. Aktorka kontynuowała swoją karierę w Stanach Zjednoczonych Ameryki występując w takich filmach, jak Niedyskrecja, Gospoda szóstego dobrodziejstwa czy produkcji telewizyjnej Hedda Gabler. W międzyczasie rozwiodła się z Robertem Rossellinim i wyszła za mąż za szwedzkiego producenta teatralnego Larsa Schmidta.

Ingrid Berman: „Niczego nie żałuję”

W późniejszych latach swojej kariery Ingrid Bergman zagrała między innymi drugoplanową rolę w adaptacji powieści detektywistycznej Agaty Christie Morderstwo w Orient Expressie, za którą uhonorowano ją trzecią statuetką Oscara. Słynny szwedzki reżyser Ingmar Bergman zaprosił również aktorkę do współpracy przy doskonałym dramacie Jesienna sonata, gdzie zagrała bliską sobie postać matki, która odeszła od swojej rodziny i po latach próbuje naprawić relacje z córką. Sama Bergman w wywiadach utrzymywała jednak: „Niczego nie żałuję. Nie doświadczyłabym tych wszystkich rzeczy, które przeżyłam, gdybym cały czas oglądała się na innych i zastanawiała się, co powiedzą ludzie”.

Aktorka zagrała swoją ostatnią rolę w telewizyjnym filmie biograficznym A Woman Called Golda, w którym wcieliła się w postać izraelskiej premier Goldy Meir. Ingrid Bergman zmarła w dniu swoich urodzin, 29 sierpnia 1982 roku, na raka piersi. Miała 67 lat. Amerykański Instytut Filmowy przyznał Ingrid Bergman czwarte miejsce na liście najlepszych aktorek w dziejach kina.

Literatura:

I. Bergman, A. Burgess, My story, Sphere Books Limited, Londyn 1981.