Diane Keaton – 10 najlepszych ról w karierze aktorki

Diane Keaton to wielka postać hollywoodzkiego kina. W swojej artystycznej drodze wybrała panieńskie nazwisko matki. Trudno wyobrazić sobie bez niej ostatnie dekady amerykańskiego filmu. Urodzona w 1946 roku aktorka początkowo studiowała sztukę dramatyczną, z której zrezygnowała dla kina. Pierwszą dużą rolę zagrała na Boradwayu w musicalu „Hair”, jej debiutem na wielkim ekranie był zaś film z 1970 roku „Zakochani i inni”. Drzwi do kariery otworzył artystce występ w broadwayowskiej adaptacji sztuki Woody’ego Allena „Zagraj to jeszcze raz, Sam”. Był to początek jednego z najznakomitszych duetów w historii kina. Diane Keaton stała się muzą i wielką gwiazdą znakomitych komedii Allena z lat 70., na czele z legendarną „Annie Hall”, za którą otrzymała Oscara, Złoty Glob i statuetkę BAFTA. Do Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej nominowano ją jeszcze trzykrotnie.

Aktorka znakomicie odnajdywała się zarówno w rolach dramatycznych, jak i komediowych. Świetnie wcielała się w postaci nowojorskich intelektualistek o neurotycznej osobowości, dziennikarek walczących w imię idei czy fascynujących dojrzałych kobiet, które nie zamierzają rezygnować z miłości. Diane Keaton z powodzeniem zajmowała się również reżyserią. Zrealizowała film dokumentalny „Heaven”, dramat „Rodzinka z piekła rodem”, komedię „Gorąca linia” czy teledyski muzyczne. Prywatnie jej partnerami byli między innymi Woody Allen, Warren Beatty i Al Pacino, nigdy nie stanęła jednak na ślubnym kobiercu. Diane Keaton zmarła w wieku 79 lat, 11 października 2025 roku w Los Angeles. Przypominamy najlepsze role tej wielkiej aktorki.

Najlepsze role Diane Keaton

1. ”Annie Hall” (1977)

„Annie Hall” to film, który zajmuje najważniejsze miejsce w dorobku Diane Keaton, ponieważ przyniósł jej najwięcej nagród filmowych i stał się znakiem rozpoznawczym aktorki. Diane Keaton w komedii Woody’ego Allena wcieliła się w ekscentryczną piosenkarkę nocnego klubu w Nowym Jorku, która wikła się w romans z nowojorskim komikiem Alvy’m Singerem (w tej roli reżyser). Film stanowi przykład gatunku, w jakim Allen stał się prawdziwym mistrzem – komedii intelektualnej, w ironicznym zwierciadle ukazującej kondycję psychiczną współczesnego intelektualisty z Manhattanu.

Sama postać Annie Hall należy do ikonicznych ról Diane Keaton, nie tylko ze względu na walory artystyczne, ale przede wszystkim w związku z zatarciem granicy między bohaterką a jej odtwórczynią. Stroje Annie były wzorowane na osobistym stylu Keaton. Co więcej, aktorka zapoczątkowała swoisty modowy trend, jaki po premierze filmu stał się niemal powszechny wśród kobiet. Zrewolucjonizowała podejście do męskich części garderoby, które z powodzeniem wykorzystywała, podobnie jak czyniły to wcześniej Marlene Dietrich i Katherine Hepburn. Ważnym elementem były dla niej dodatki takie, jak kapelusze i szaliki, a jej wyjątkowe wyczucie mody do dziś inspiruje modelki i aktorki.

2. ”Manhattan” (1979)

„Manhattan” utrzymany w tym samym artystycznym i ideowym klimacie jak „Annie Hall” to również ekranowy popis Diane Keaton i Woody’ego Allena. Komedia przedstawia uczuciowo-zawodowe dylematy telewizyjnego komika Isaaca, miotającego się w swoich życiowych wyborach. Keaton zagrała tu Mary, partnerkę przyjaciela głównego bohatera, w której to niespodziewanie się zakochuje. Aktorka występuje w roli niezależnej dziennikarki i feministki, wzbudzającej u mężczyzn prawdziwą fascynację. Czarno-biały, niezwykle klimatyczny film poetycko buduje atmosferę nowojorskiej metropolii i nieco sentymentalną aurę. Na uwagę zasługuje znakomita gra aktorska i inteligentne dialogi. Poza tym niesamowite zdjęcia Nowego Jorku i muzyka George’a Gershwina jeszcze podwyższają wartość filmu.

3. “Ojciec chrzestny” (‘The Godfather”, 1972)

Do historii kina przeszła również rola Diane Keaton w trylogii „Ojciec chrzestny” Francisa Forda Coppoli, zrealizowanej na podstawie powieści Mario Puzo. Historia włoskiej mafijnej rodziny Corleone to arcydzieło kina gangsterskiego, obraz przemian społeczno-obyczajowych w Ameryce, dramat relacji i galeria wspaniałych filmowych postaci. Keaton wciela się w Kay Adams, partnerkę, a następnie żonę Michaela, którego zagrał Al Pacino. Diane Keaton stanęła na wysokości zadania, kreując nieco tajemniczą kobiecą postać, zdystansowaną i trzymającą się z boku mafijnych interesów, a jednak uwikłaną w działalność swojego męża.

Delikatna, kobieca, a jednocześnie silna i charyzmatyczna bohaterka Diane wpisała się w sukces legendarnej trylogii i do dziś stanowi jej nieodłączny element.

4. “W poszukiwaniu idealnego kochanka” (“Looking for Mr. Goodbar”, 1977)

Film Richarda Brooksa „W poszukiwaniu idealnego kochanka” dał Diane Keaton możliwość zagrania znaczącej i świetnej kobiecej roli. Jest to historia nauczycielki niesłyszących dzieci, Theresy Dunn, która prowadzi bardzo nietypowy tryb życia. Nieustannie wikła się bowiem w przypadkowy seks, alkohol i narkotyki. Aktorka bardzo wiarygodnie wykreowała postać rozdartej pomiędzy różnymi rolami, zagubionej dziewczyny, szukającej swojego miejsca w rzeczywistości, a jednocześnie uciekającej od niej w używki i powierzchowne relacje erotyczne. Keaton dostała za swoją kreację nominację do Złotego Globu.

Intelektualistka mieszkająca na Manhattanie, mająca za sobą surowe wychowanie przez despotycznego ojca nie potrafi znaleźć życiowej równowagi. Bunt wobec zasad jest przejawem kontestacji wszystkiego, co uosabiają purytańscy rodzice bohaterki.

5. ”Czerwoni” („Reds”, 1981)

Rola autentycznej postaci, Louise Bryant, w filmie „Czerwoni” przyniosła Diane Keaton kolejne nominacje do Oscara i Złotego Globu. Akcja amerykańskiego dramatu rozgrywa się w czasie poprzedzającym rewolucję październikową w Rosji, a także w okresie tych wydarzeń. Głównym bohaterem „Czerwonych” jest amerykański pisarz, John Reed (w tej roli Warren Beatty), ideowy komunista i znany dziennikarz. Mężczyzna wraz z żoną Louise wyjeżdża do Rosji, by z bliska obserwować przebieg rewolucji październikowej. Owocem tej podróży i doświadczeń pary stała się wydana w 1919 roku książka „Dziesięć dni, które wstrząsnęły światem”.

Diane Keaton w „Czerwonych” wciela się w pisarkę-feministkę o lewicowych poglądach, wspierającą ukochanego w jego działaniach politycznych. Jednocześnie portretuje niezależną kobietę pełną pasji i namiętności, która kieruje się w życiu osobistymi, bezkompromisowymi przekonaniami. To również kolejny film, gdzie aktorka występowała na ekranie ze swoim ówczesnym partnerem życiowym, Warrenem Beattym.

6. „Zbrodnie serca” („Crimes of the Heart”, 1986)

Diane Keaton w towarzystwie Sissy Spacek i Jessiki Lange to trzy legendy kina, które wystąpiły w komediodramacie Bruce’a Beresforda z 1986 roku – „Zbrodnie serca”. Zagrały tu trzy siostry, które spotykają się po latach nieutrzymywania kontaktu z dość osobliwego powodu – jedna z nich trafia do więzienia za usiłowanie zamordowania swojego męża. Okazuje się, że kobiety łączą nie tylko więzy krwi, ale również tragiczna historia z dzieciństwa, a każda z nich próbuje sobie poradzić z traumatycznym doświadczeniem na swój sposób.

Ekscentryczne i jedyne w swoim rodzaju trio to dobrze nakreślone portrety kobiece, ale też obraz skomplikowanych siostrzanych relacji, w których miłość i czułość mieszają się z zazdrością i urazami sprzed lat. Kobiecy, zabawny i warty obejrzenia film z sugestywnym występem Diane Keaton.

7. ”Tajemnica morderstwa na Manhattanie” („Manhattan Murder Mystery”, 1993)

W latach 90. Diane Keaton ponownie spotkała się przed kamerą z Woody’m Allenem. Wystąpiła z nim w jego komedii kryminalnej „Tajemnica morderstwa na Manhattanie”. Zagrali małżeństwo w średnim wieku, zmagające się z kryzysem w relacji. Pewnego dnia Carol i Larry Liptonowie dochodzą do wniosku, że ich sąsiad zamordował swoją żonę i postanawiają przeprowadzić prywatne śledztwo. Jednak kolejne tropy zamiast rozwiązać zagadkę, zaczynają coraz bardziej zaciemniać całą sprawę.

Film Allena stanowi zarówno powrót do jego ironicznego, intelektualnego humoru z lat 70., mitu Nowego Jorku, jak i do klasyki kina kryminalnego lat 50., na czele z „Oknem na podwórze” Alfreda Hitchcocka, do którego bezpośrednio nawiązuje fabuła filmu.

8. ”Pokój Marvina” („Marvin’s Room, 1996)

„Pokój Marvina” w reżyserii Jerry’ego Zaksa to ciepłe kino psychologiczne, ukazujące skomplikowane rodzinne relacje. Diane Keaton występuje tu w roli Bessie, kobiety, która w pełni poświęciła się opiece nad obłożnie chorym ojcem. Kiedy nagle okazuje się, że sama choruje na raka krwi i wymaga przeszczepu, postanawia odnowić kontakt ze swoją dawno niewidzianą siostrą Lee (Meryl Streeop). Lee wspólnie z dorastającym synem Hankiem (Leonardo DiCaprio) przyjeżdżają na Florydę, by pomóc Bessie.

Diane Keaton za swoją przekonującą kreację została po raz trzeci nominowana do Oscara. Doceniono talent dramatyczny aktorki, głębię jej interpretacji i wiarygodność w budowaniu postaci.

9. ”Zmowa pierwszych żon” („The First Wives Club, 1996)

„Zmowa pierwszych żon” Hugh Wilsona to zabawna komedia z doborową obsadą. Na ekranie możemy podziwiać jednocześnie Diane Keaton, Goldie Hawn, Bette Midler i Maggie Smith. Przyjaciółki spotykają się przy bardzo smutnej okazji – na pogrzebie koleżanki, która odebrała sobie życie z powodu miłosnego zawodu. Podczas wspomnień ze szkolnych czasów niepostrzeżenie wypływa temat ich nieudanych małżeństw. Okazuje się, że wszystkie trzy mają za sobą bolesne doświadczenie odejście męża do młodszej kobiety. Wpadają więc na pomysł założenia Klubu Pierwszych Żon, który ma za zadanie skuteczne uprzykrzenie życia byłym partnerom i ich wybrankom. Do historii kina przeszedł słynny, feministyczny “protest song” w wykonaniu aktorskiego trio, czyli piosenka “You Don’t Own Me”.

10. ”Lepiej późno niż później” („Something’s Gotta Give, 2003)

Bez wątpienia jedna z najlepszych ról w karierze Diane Keaton, która przyniosła jej nominacje do Oscara i zasłużony Złoty Glob. “Lepiej późno niż później” w reżyserii Nancy Meyers to świetna komedia o starzejącym się amancie o imieniu Harry. Mężczyzna postanawia spędzić upojny weekend ze swoją dekady młodszą dziewczyną w domu letniskowym jej matki. Sielankę niespodziewanie przerywa jednak zawał Harry’ego, a potem do akcji wkracza Diane jako urocza i atrakcyjna Erika, która pomimo swojego dojrzałego wieku okazuje się największym wyzwaniem w życiu doświadczonego playboya.

Ekranowy duet Diane Keaton i Jacka Nicholsona to iście wybuchowa para, która dziś wzbudza niemal wzruszenie. Ich filmowa chemia, ciepły humor, doskonałe dialogi uzmysławiają, jak wielką aktorką była Keaton, która z lekkością i finezją potrafiła zbudować nieskłamaną, ale autentyczną kobiecą postać, wzbudzającą podziw i sympatię.

Literatura:

H. Hoffmann, B. Hoffmann-Napieralska, K. Hoffmann, “Leksykon gwiazd kina amerykańskiego”, Warszawa 2006.