10 filmów o matkach – macierzyństwo a kino
Filmy o matkach eksponują wymiar kobiecości, który podlega najbardziej surowej społecznej ocenie. Z tego powodu macierzyństwo w kinowych obrazach ulega często stereotypizacji – bywa idealizowane i nasycone cukierkową aurą. W oryginalnych dziełach figura matki staje się jednak wybitną kreacją, odzwierciedlającą złożoną naturę tej roli. Oto 10 interesujących filmów z macierzyństwem w roli głównej.
Macierzyństwo to z jednej strony najbardziej naturalna, a z drugiej najtrudniejsza rola dla kobiety. Zmierzenie się z biologicznym doświadczeniem ciąży, porodu i karmienia piersią stanowi wyzwanie dla kobiecego ciała. Również pierwsze lata życia dziecka wymagają od matki wykazania się ogromną fizyczną i psychiczną odpornością. Dalsze etapy rozwoju pociechy przynoszą kolejne nie lada problemy: pomoc w adaptacji dziecka w przedszkolu i w szkole, odrabianie lekcji czy odnalezienie miejsca w grupie rówieśniczej. Matka musi stawić czoła wszystkim tym kwestiom, często jednocześnie godząc inne role osobiste i zawodowe.
Filmy o matkach to bardzo ważna część kina, spełniająca niejednokrotnie funkcję terapeutyczną. Kobiety-mamy mogą w nich bowiem znaleźć odzwierciedlenie własnych dylematów i sposobów na ich rozwiązanie. Jest to niezwykle doniosła rola kina w czasach, gdy model macierzyństwa uległ znaczącej przemianie i postawił przed kobietami wiele nowych zadań, które w przeszłości miały charakter marginalny.
Wymagania wobec współczesnych matek bowiem stale rosną i nie obejmują już tylko dbania o fizyczne przetrwanie pociech i ich zdrowie, ale także nieustanne organizowanie czasu, udział w zajęciach dodatkowych, rozwijanie pasji dziecka itp. Macierzyństwo oprócz tego, że jest dla kobiety źródłem miłości i radości, wymaga wewnętrznej siły i radzenia sobie z wieloma negatywnymi odczuciami, jak zmęczenie, frustracja, złość, lęk o przyszłość. O tym właśnie jest dobre kino o matkach.
Filmy o matkach
1. Między światami (Rabbit Hole) – John Cameron Mitchell
Między światami (2010) to piękny film Johna Camerona Mitchella ze świetną kreacją Nicole Kidman. Aktorka wciela się w postać Becci Cordett, matki cierpiącej po stracie kilkuletniego syna. Kobieta nawiązuje znajomość z chłopakiem, który nieumyślnie stał się sprawcą śmiertelnego wypadku dziecka bohaterki. Jego twórczość paradoskalnie pomaga Becce zmierzyć się z ogromnym bólem i małżeńskim kryzysem. Nicole Kidman stworzyła w filmie Rabbit Hole jedną z najbardziej olśniewających ról w swojej karierze aktorskiej.
2. Oszukana (Changeling) – Clint Eastwood
Oszukana z 2008 roku w reżyserii Clinta Eastwooda to kolejny przykład kina opowiadającego o głębi macierzyńskiej miłości. W roli matki poszukującej zaginionego syna wystąpiła Angelina Jolie. Stworzyła ona iście poruszający portret wrażliwej, delikatnej kobiety, która z miłości do dziecka potrafi odważnie stawić czoło całemu światu. Aktorka została nagrodzona za swoją kreację Saturnem i Satelitą, oraz zdobyła nominację do Oscara i Złotych Globów.
3. Maska (Mask) – Peter Bogdanovich
Maska z 1985 roku to wzruszający dramat w reżyserii Petera Bogdanovicha. Film pokazuje historię samotnej matki, która wychowuje niepełnosprawnego syna i stara się stworzyć mu jak najbardziej normalne warunki życia. Rolę silnej kobiety-matki rewelacyjnie zagrała tu Cher. Aktorkę nagrodzono Złotą Palmą w Cannes. Film zyskał również inne prestiżowe odznaczenia.
4. Mother India – Mehboob Khan
Mother India z 1957 roku to kultowy film Bollywoodu w reżyserii Mehbooba Khana. Dzieło to było nominowane do Oscara, jednak ostatecznie przegrało z innym wielkim obrazem – Nocami Cabirii Federico Felliniego. Mother India to historia ubogiej kobiety, która ciężko pracuje na roli, by spłacić długi całej rodziny i godnie wychować synów. Główną rolę zagrała tu Nargis Dutt.
5. Musimy porozmawiać o Kevinie (We Need to Talk About Kevin) – Lynne Ramsay
Musimy porozmawiać o Kevinie (2011) w reżyserii Lynne Ramsay to niestandardowa opowieść o trudnej relacji matki z zamkniętym w sobie i agresywnym synem. Film stanowi próbę określenia, na czym polega istota macierzyńskiej więzi z dzieckiem i czy miłość matki rzeczywiście może być bezwarunkowa bez względu na okoliczności. Główną rolę kobiecą zagrała tu Tilda Swinton, która została odznaczona Europejską Nagrodą Filmową. W Kevina natomiast wcielił się Ezra Miller.
6. Pokój (Room) – Lenny Abrahamson
Pokój (2015) to głośny film irlandzkiego reżyser, Lenny’ego Abrahamsona. Obraz przedstawia niezwykłą historię porwanej kobiety, przetrzymywanej przez swojego oprawcę w zamkniętym pokoju. Kobieta żyje w nim wraz z pięcioletnim synem, owocem gwałtu. Pewnego dnia nadarza się okazja do ucieczki. Pokój dzięki swoistej kameralności eksponuje silną więź pomiędzy matką a dzieckiem. To ona staje się motywacją i szansą na przetrwanie dla obojga. Świetną rolę w filmie Abrahamsona zagrała Brie Larson, co znalazło odzwierciedlenie w postaci Oscara.
7. Zbliżenia – Magdalena Piekorz
Zbliżenia (2014) Magdaleny Piekorz to natomiast przykład dobrego polskiego kina, które ukazuje skomplikowaną relację matki i córki. W rolach głównych zagrały Ewa Wiśniewska i Joanna Orleańska, które na ekranie pokazały niezwykle trudną więź, będącą mieszanką miłości, zazdrości i neurotycznych potrzeb. Mamy tu obraz zaborczej matki, która nie może rozstać się z dorosłą córką i pozwolić jej żyć własnym życiem. Jednocześnie jednak jest to matka kochająca swoje dziecko miłością bezgraniczną, poświęcająca dla szczęścia córki wszystko, co posiada.
8. Granice miłości (The Burning Plain) – Guillermo Arriaga
Granice miłości (2008) to wzruszający dramat argentyńskiego reżysera, Guillermo Arriagi, ze świetnymi kobiecymi kreacjami Kim Basinger, Charlize Theron i Jennifer Lawrence. Pierwsza z wymienionych aktorek wciela się w postać kobiety po mastektomii, matki nastoletniej córki (Jennifer Lawrence), której mąż nie może się pogodzić z jej okaleczoną fizycznością. Odrzucona Gin nawiązuje romans z żonatym Nickiem (Joaquim de Almeida). Zszokowana nastolatka, gdy odkrywa prawdę, doprowadza do tragedii, której wspomnienie będzie nękać ją jako dorosłą kobietę. Granice miłości przedstawiają relację matki i córki jako jedyną w swoim rodzaju mieszankę miłości i poczucia winy, które wyznaczają kształt całego dorosłego życia kobiety.
9. Sierpień w hrabstwie Osage (August: Osage County) – John Wells
Sierpień w hrabstwie Osage (2013) Johna Wellsa to poruszający obraz rodzinnego spotkania, które zamienia się w rodzaj zbiorowej psychoanalizy. Violet Weston (w tej roli rewelacyjna Meryl Streep) z powodu zniknięcia męża wzywa do domu swoje dorosłe córki. W trakcie rodzinnego zjazdu na jaw wychodzi wiele skrywanych tajemnic. Na pierwszy plan wysuwa się skomplikowana i trudna osobowość neurotycznej matki, despotycznie kontrolującej wszystkich domowników.
10. Wielkie kłamstewka (Big Little Lies) – David E. Kelley
Wielkie kłamstewka (2017) to świetny ministerial, w którym cenralnym problemem są różne odsłony macierzyństwa. Jest to bowiem najważniejsza, definiująca rola w wypadku każdej z bohaterek filmu, mieszkanek malowniczego miasteczka nad oceanem. Inrtyga zawiązuje się nieprzypadkowo w dzień rozpoczęcia roku szkolnego. Doskonałe kreacje stworzyły tu Nicole Kidman, Reese Witherspoon i Shailene Woodley. Wielkie kłamstewka nagrodzono kilkoma Złotymi Globami i odznaczeniami Emmy.
