10 najlepszych polskich komedii lat 50. XX wieku – ranking
Polskie kino w latach 50. XX wieku przeżywało poważny kryzys z powodu obowiązującej w sztuce doktryny socrealizmu. Dopiero okres po październikowej odwilży zaowocował erupcją dobrych filmów. W obrębie kina rozrywkowego powstawały przede wszystkim komedie o wyraźnym ostrzu satyrycznym. Oto nasz ranking.
Najlepsze polskie komedie lat 50.
1. Ewa chce spać (1958) Tadeusza Chmielewskiego
Ewa chce spać to świetna komedia Tadeusza Chmielewskiego z główną rolą Barbary Kwiatkowskiej. Tytułowa bohaterka jest młodą dziewczyną z prowincji, która zjawia się w mieście, aby rozpocząć naukę. Niestety okazuje się, że internat zostanie otwarty dopiero dzień później, co zmusza Ewę do znalezienia innego noclegu. Ewa chce spać to nie tylko zabawna komedia, ale również wymowna satyra na ówczesną rzeczywistość. Akcja obfituje bowiem w absurdalne motywy i wydarzenia, jak np. milicjanci grający w klasy czy złodzieje nauczani przez nauczycieli akademickich. Męską obsadę filmu stworzyli między innymi Stanisław Milski, Ludwik Benoit czy Zygmunt Zintel.
2. Kalosze szczęścia (1958) Antoniego Bohdziewicza
Kalosze szczęścia – polska komedia w reżyserii Antoniego Bohdziewcza – to zabawna opowieść o magicznych butach, które wśród mieszkańców Krakowa wywołują sporo zamieszania. Zapewniają one bowiem możliwość pokonywania bez przeszkód czasu i przestrzeni. Tajemnicze obuwie próbują odzyskać dwie wróżki z obrazów Makowskiego, czyli Radość – panna Felicja (Teofila Koronkiewicz) i Troska – panna Terencja (Maria Gella). W filmie zagrała także między innymi Kalina Jędrusik. Współautorem scenariusza do komedii Kalosze szczęścia był Stanisław Grochowiak, a dialogi napisał Sławomir Mrożek. Film trafnie wykpiwał narodowe stereotypy, choć nie pozostał wolny od elementów propagandowych, pokazujących w złym świetle zagraniczną emigrację.
3. Irena do domu (1955) Jana Fethke
Irena do domu w reżyserii Jana Fethke to komedia w zabawny sposób promująca równouprawnienie płci. Żona niejakiego Zygmunta Majewskiego (w tej roli sam Adolf Dymsza), Irena (Lidia Wysocka) decyduje się wbrew woli męża podjąć pracę zarobkową, i to w typowo męskim zawodzie – jako kierowca. W tym celu kobieta zapisuje się na odpowiedni kurs. Prawda wychodzi na jaw, gdy pan Zygmunt proponuje wyjazd na rodzinny urlop. W filmie oprócz wymienionych gwiazd wystąpili również Hanka Bielicka, która wcieliła się w rolę Kwiatkowskiej, oraz Ludwik Sempoliński.
4. Przygoda na Mariensztacie (1954) Leonarda Buczkowskiego
Przygoda na Mariensztacie Leonarda Buczkowskiego to wprawdzie film wyraźnie propagandowy, jednak nie sposób odmówić mu popularności i fabularnej spójności. Komedia opiera się na motywie rywalizacji dwóch załóg murarskich w realizacji wyznaczonej normy pracy. Główna bohaterka filmu, Hanka Ruczajówna (Lidia Korsakówna), przybywa do stolicy, gdzie poznaje przystojnego murarza Janka (Tadeusz Schmidt) i postanawia zatrudnić się w jego brygadzie. Majster Leon Ciepielewski demonstruje jednak jawne lekceważenie kobiet, dlatego Hanka wraz z innymi kobietami organizuje konkurencyjny zespół. Przygoda na Mariensztacie to komedia muzyczna, której niewątpliwą zaletą są udział zespołu Mazowsze, piosenki w wykonaniu Ireny Santor i oczywiście scenariusz samego Ludwika Starskiego.
5. Kapelusz pana Anatola (1957) Jana Rybkowskiego
Kapelusz pana Anatola to pierwsza z cyklu komedii Jana Rybkowskiego. Punktem wyjścia fabuły jest śmieszne nieporozumienie, na skutek którego tytułowy bohater nabywa przypadkowo kapelusz będący symbolem przywódcy złodziejskiego gangu. Dzięki temu skromny kasjer Anatol może liczyć na nieoczekiwane prezenty od członków szajki, w rzeczywistości pochodzące z kradzieży. W główną postać filmu wcielił się Tadeusz Fijewski.
6. Pan Anatol szuka miliona (1958) Jana Rybkowskiego
Pan Anatol szuka miliona to druga część trylogii Jana Rybkowskiego. Komedia przedstawia kolejne zabawne przygody tytułowego bohatera, który tym razem angażuje się w pomoc młodej studentce ASP – Iwonie Słowikowskiej (w tej roli Barbara Kwiatkowska). Dziewczyna wygrywa milion złotych w Toto-Lotka, ale gubi kupon. Szczęśliwym znalazcą okazuje się pan Anatol, szybko jednak zostaje obrabowany i postanawia odzyskać dla studentki utraconą wygraną. Szefa bandy złodziei zagrał Andrzej Szczepkowski.
7. Inspekcja pana Anatola (1959) Jana Rybkowskiego
Inspekcja pana Anatola to ostatnie ogniwo cyklu komedii Jana Rybkowskiego. Główny bohater wyjeżdża na wakacje do Paryżewa. Przypadkowo jednak zamienia swoją walizkę z bagażem zamożnego Amerykanina o polskim pochodzeniu i zostaje omyłkowo wzięty za reżysera filmowego. Oczywiście sytuacja staje się źródłem wielu zabawnych wydarzeń. Ta część trylogii, podobnie jak pozostałe, pełniła wyraźne funkcje propagandowe, jednocześnie jednak dostarczała widzom autentycznej rozrywki.
8. Żołnierz królowej Madagaskaru (1958) Jerzego Zarzyckiego
Żołnierz królowej Madagaskaru, film wyreżyserowany przez Jerzego Zarzyckiego, opowiada o mecenasie Mazurkiewiczu (Tadeusz Fijewski), który stara się o rękę młodziutkiej Sabinki (Barbara Kwiatkowska). Ta jednak darzy uczuciem innego – niejakiego Władzia Mąckiego (Ignacy Gogolewski). Władek z kolei kocha szaleńczo piękną artystkę Kamillę (Anna Łubieńska). Mazurkiewicz postanawia interweniować w sprawie beznadziejnie zakochanego Władka, jednak nieoczekiwanie sam wpada w sidła fascynującej femme fatale.
9. Nikodem Dyzma (1956) Jana Rybkowskiego
Nikodem Dyzma w reżyserii Jana Rybkowskiego zasługuje na uwagę z kilku względów. Otóż, jest to adaptacja słynnej przedwojennej powieści Tadeusza Dołęgi-Mostowicza, w główną rolę wcielił się Adolf Dymsza, a scenariusz napisał Ludwik Starski, mistrz najlepszych polskich komedii lat 30. Film opowiada oczywiście o zawrotnej karierze bezrobotnego mężczyzny, któremu dzięki szczęśliwemu przypadkowi i wrodzonej bucie udaje się zdobyć salony.
10. Cafe pod Minogą (1959) Bronisława Broka
Cafe pod Minogą Bronisława Broka to polska komedia, której akcja toczy się w wojennej Warszawie. Film powstał na podstawie powieści Stefana „Wiecha” Wiecheckiego. Komedia opowiada o dzielnych mieszkańcach Warszawy (w tym właścicielach tytułowej kawiarni), którzy starają się walczyć z niemieckim okupantem, wykorzystując wszelkie dostępne środki. W filmie wystąpił między innymi Adolf Dymsza (jako Maniuś Kitajec), a muzykę napisał Jerzy Wasowski.
