Top 20 – najlepsze seriale wszech czasów
Seriale miały swój początek na długo przed powstaniem telewizji. Już w 1912 roku zaczęto produkować cykle filmowe, stanowiące jedną dramaturgiczną całość. Były to np. What Happened to Mary czy The Perils of Pauline. To telewizja uczyniła je jednak swoim najważniejszym towarem. Oto ranking najbardziej popularnych seriali.
Seriale stały się filarem produkcji telewizyjnych, w obrębie których powstało mnóstwo odmian. Telenowela, miniserial, opera mydlana czy sitcom to tylko niektóre typy, jakie można tu wyróżnić. Także poruszana w nich problematyka może stanowić podstawę klasyfikację seriali na rozmaite grupy, jak np. seriale kryminalne, historyczne, szpitalne lub prawnicze. Każdy rodzaj „tasiemców” posiada własny, schemat konstrukcyjny, którego przewidywalność dostarcza widzowi przyjemności.
Najważniejszą funkcją tych produkcji jest dostarczanie widzom rozrywki. Jednocześnie jednak seriale mogą spełniać istotne role społeczne i dydaktyczne. Należą do nich choćby propagowanie odpowiednich postaw (np. tolerancja, walka z dyskryminacją) czy popularyzacja wiedzy historycznej. Zdarzają się również seriale o wydźwięku propagandowym, mające określone konotacje polityczne.
Wśród tego typu produkcji wykształciła się grupa określana jako „kultowe seriale”, czyli takie, które powstawały przez wiele lat, a ich emisja bardzo długo przyciągała przed telewizory miliony widzów. Co więcej, w wypadku kultowych seriali – spadek ich popularności jest istotną wskazówką na temat przemian obyczajowych, a czasem zwiastuje nawet koniec określonej epoki.
Najlepsze seriale wszech czasów
1. Bonanza (1959 – 1973)
Bonanza to jeden z pierwszych popularnych w USA seriali telewizyjnych. Westernowa fabuła filmu rozgrywa się w stanie Nevada tuż po wojnie secesyjnej. Ben Cartwright (Lorne Greene), samotny wdowiec, prowadzi ranczo wraz ze swoimi trzema synami: Adamem (Parnell Roberts), Ericiem (Dan Blocker) i Josephem (Michael Landon). Mężczyźni muszą wspólnie stawić czoła wielu problemom. Do historii przeszedł charakterystyczny motyw muzyczny pochodzący z Bonanzy, wykorzystywany wielokrotnie w różnych innych produkcjach filmowych.
2. Star Trek (1966 – 1969)
Star Trek to kultowy amerykański serial science-fiction, emitowany w USA pod koniec lat 60. XX wieku. Akcja filmu rozgrywa się w dalekiej przyszłości – w XXIII wieku, kiedy to pewien statek kosmiczny, USS Enterprise, zostaje wysłany w naukową ekspedycję. Pojazdem dowodzi kapitan James T. Kirk (William Shatner). Przygody załogi obfitują w interesujące odkrycia. Serial zainicjował całą serię filmów o podobnej tematyce i kolejnych remak’ów.
3. Dallas (1978 – 1991)
Dallas był niezwykle popularną amerykańską operą mydlaną, emitowaną w latach 1978 – 1991. Serial opiera się na schemacie rodzinnej sagi Ewingów, teksańskich potentatów ropy naftowej. Przedstawia osobiste i zawodowe perypetie założyciela wielkiej firmy – Jocka Ewinga (w tej roli Jim Davis), jego żony Elle (Babara Bel Geddes) i ich trzech synów: J. R. (Larry Hagman), Bobby’ego (Patrick Duffy) i Gary’ego. Czarnym charakterem jest J. R., który za wszelką cenę realizował swoje wygórowane ambicje. Główne role kobiece zagrały w serialu Linda Gray, Victoria Principal i Charlene Tilton.
4. Dynastia (Dynasty, 1981 – 1989)
Dynastia to kolejne wielkie przedsięwzięcie amerykańskiej telewizji, główny konkurent popularnego Dallas. Serial również prezentuje historię dwóch rodów magnatów naftowych: Carringtonów i Colbych walczących ze sobą o wpływy i pieniądze. Serial rozpoczyna się ślubem Blake’a Carringtona (John Forsythe) z piękną Krystle (Linda Evans). Wkrótce okazuje się, że jedna osoba ma zamiar skutecznie uprzykrzyć życie nowożeńcom. Jest nią Alexis Colby (Joan Collins), pierwsza żona Blake’a. Przygód dostarcza również rodzinie barwne życie dzieci Blake’a: Fallon (Pamela Sue Martin, Emma Samms), Stevena (Al. Corley, Jack Coleman), Adama (Gordon Thomson, Robin Sachs) i Amandy (Catherine Oxenberg, Karen Cellini). Dynastia była wielokrotnie nagradzana wieloma prestiżowymi nagrodami, jak np. Złote Globy.
5. Santa Barbara (1984 – 1993)
Santa Barbara to popularna w latach 80. XX wieku opera mydlana, której akcja rozgrywa się w tytułowym mieście Santa Barbara, w Kalifornii. Serial opowiada o losach dwóch konkurujących ze sobą zamożnych rodzin: Capwellów i Lockridge’ów. W filmie zagrali między innymi Nancy Lee Grahn, Marcy Walker, Robin Wright, Tea Leoni, Dane Witherspoon czy Todd McKee. Serial zyskał ogromną rzeszę sympatyków nie tylko w USA, ale również w Europie, zwłaszcza we Francji. Na planie tego filmu Robin Wright poznała swojego pierwszego męża, Dana Whiterspoona.
6. Cudowne lata (The Wonder Years, 1988 – 1993)
Cudowne lata to komediowy, a jednocześnie nostalgiczny serial o dzieciństwie pokolenia dorastającego w latach 60. XX wieku. Głównym bohaterem filmu jest Kevin Arnold, który mierzy się z typowymi problemami dorastania: relacjami z rówieśnikami, kłopotami w szkole i pierwszą wielką miłością do Winnie Cooper (w tej roli Danica McKellar). W Kevina wcielił się Fred Savage, natomiast jego przyjaciela Paula zagrał Josh Saviano. Cudowne lata zdobyły wiele prestiżowych odznaczeń, w tym Złoty Glob i nagrodę Emmy.
7. Policjanci z Miami (Miami Vice, 1984 – 1990)
Policjanci z Miami to znany amerykański serial sensacyjny Anthony’ego Yerkovicha. Przedstawia perypetie dwóch detektywów, którzy wypowiadają wojnę narkotykowym gangom na Florydzie. Film jest bardzo dobrze osadzony w klimacie lat 80. i posiada świetną ścieżkę muzyczną. Główne kreacje aktorskie stworzyli tu Don Johnson i Philip Michael Thomas. Johnson za swoją grę zdobył Złoty Glob w 1986 roku.
8. Północ – Południe (North and South, 1985)
Północ – Południe to amerykański serial historyczny, którego akcja rozgrywa się w czasie wojny secesyjnej. Przedstawia losy dwóch rodów znajdujących się po różnych stronach barykady. Są to pochodzący z północy Hazardowie i południowcy Mainowie. Co ciekawe, Orry Main (Patrick Swayze) i George Hazard (James Read) są najlepszymi przyjaciółmi, a wojna zmusza ich do dokonywania bardzo trudnych życiowych wyborów. W pozostałych rolach wystąpiły między innymi Lesley-Anne Down, Jean Simmons, Kristie Alley czy Genie Francis.
9. Beverly Hills 90210 (1990 – 2000)
Beverly Hills 90 2010 to niezwykle popularny amerykański serial młodzieżowy. Przedstawia perypetie grupy nastolatków, dzieci zamożnych rodziców, dorastających w Kalifornii. Film rozpoczyna się w momencie, gdy do Beverlly Hills przyjeżdża rodzina Walshów z Minnesoty. Bliźniacze rodzeństwo: Brandon (jason Prestley) i Brenda (Shannen Doherty) zapisują się do lokalnej szkoły. Inne kreacje stworzyli w serialu Jannie Garth, Luke Perry, Ian Ziering, Brian Austin Green czy Torri Spelling.
10. Miasteczko Twin Peaks (1990 – 1991)
Miasteczko Twin Peaks to kultowy serial Davida Lyncha i Marka Frosta, osadzony na pograniczu horroru i thrillera. W małym amerykańskim miasteczku zostaje zamordowana piekna nastolatka, Laura Palmer (Sheryl Lee). Sprawę ma wyjaśnić agent FBI, Dale Cooper (Kyle MacLachlan). Okazuje się jednak, że przed przybyłym do miasta detektywem zagadki mnożą się w zastraszającym tempie. W serialu wystąpili między innymi Michael Ontkean, Richard Beymer, Sherilyn Fenn czy Madchen Arnick.
11. Doctor Queen (Dr. Queen. Medicine Woman, 1993 – 1998)
Doctor Queen to serial obyczajowy, który zdobył niezwykłą popularność w latach 90. XX wieku. Film, którego akcja rozrywa się w Colorado Springs w XIX wieku, opowiada o perypetiach młodej lekarki z Bostonu, która trafia do konserwatywnej społeczności, gdzie ma prowadzić prywatną praktykę. Początkowo nieufni wobec kobiety-lekarza mieszkańcy, wkrótce zaprzyjaźniają się z bohaterką, a ona sama znajduje w Colorado osobiste szczęście. W rolach głównych wystąpili Jane Seymour i Joe Lando.
12. Z archiwum X (The X-Files, 1993 – 2002)
Z archiwum X to cieszący się dużą popularnością serial o charakterze gatunkowej hybrydy: oscylujący między science-fiction, thrillerem a horrorem. Dwoje detektywów: Fox Mulder (David Duchovny) i Dana Scully (Gillian Anderson) próbują rozwikłać zagadkowe sprawy kryminalne, posiadające znamiona zjawisk paranormalnych. Bohaterowie prezentują dwie różne postawy wobec swojej pracy: Fox wierzy w inwazję obcych na Ziemi, Dana zaś dąży do naukowego wyjaśnienia tajemniczych wydarzeń. Serial zdobył kilka Złotych Globów i nagród Emmy. Film posiadał charakterystyczną, rozpoznawalną muzykę, której autorem jest Mark Snow.
13. Ostry dyżur (ER, 1994 – 2009)
Ostry dyżur to świetny serial szpitalny Michaela Crichtona, przedstawiający losy lekarzy i pielęgniarek pracujących w County General oraz ich pacjentów. Film podbił serca widzów realistycznym i interesującym pokazywaniem skomplikowanej diagnostyki medycznej, a także poruszającymi historiami z osobistego życia szpitalnego personelu. Ostry dyżur był wielokrotnie nagradzany Złotymi Globami, BAFT-ą, a także Emmy. Główne role stworzyli George Clooney, Julianna Margulies, Sherry Stringfield, Anthony Edwards, Noah Wyle czy Laura Innes.
14. Rodzina Soprano (The Sopranos, 1999 – 2007)
Rodzina Soprano to niezwykły serial Davida Chase’a nawiązujący do konwencji filmu gangsterskiego. Głównym bohaterem jest Tony Soprano, członek mafijnego klanu, który z powodu zaburzeń psychicznych zgłasza się na terapię psychiatryczną. Mężczyzna żyje w swoistym rozdwojeniu pomiędzy brutalną przestępczą działalnością a sielskim życiem rodzinnym z żoną i dwóką dzieci. W roli głównej wystąpił James Gandolfini, terapeutkę gangstera zagrała Lorraine Bracco, zaś jego żonę Edie Falco.
15. Zagubieni (Lost, 2004 – 2010)
Zagubieni to znany amerykański serial przygodowy. Przedstawia losy rozbitków z samolotu, który uległ katastrofie na bezludnej wyspie. Bohaterowie muszą zmierzyć się z dziką naturą, nieprzewidywalnymi zjawiskami i wzajemnymi relacjami. W serialu zagrali między innymi Matthew Fox, Evangeline Lilly, Josh Holloway czy Naveen Andrews.
16. Doktor House (House M. D., 2004 – 2012)
Doktor House Davida Shore’a to kultowy szpitalny serial pierwszej dekady XXI wieku. Głównym bohaterem jest antypatyczny, ale szalenie inteligentny lekarz, który potrafi rozwikłać niemal każdy zagadkowy przypadek medyczny. Czyni to zaś metodą przypominającą fascynujące detektywistyczne śledztwo. W tytułową postać wcielił się Hugh Laurie. Ponadto w serialu zagrali Lisa Edelstein, Robert Sean Leonard, Omar Epps czy Jennifer Morrison.
17. Gotowe na wszystko (Desperate Housewives, 2004 – 2012)
Gotowe na wszystko to świetny serial, którego głównymi bohaterkami są kobiety zamieszkujące przedmieścia amerykańskiego miasta Fairview. Okazuje się, że życie z pozoru zwyczajnych pań domu – żon i matek – skrywa wiele tajemnic i może dostarczyć mnóstwa emocji. Serial rozpoczyna się gdy jedna z przyjaciółek popełnia samobójstwo. W rolach głównych wystąpiły Teri Hatcher, Marcia Cross, Felicity Huffman i Eva Longoria.
18. House of Cards (2013 – 2018)
House of Cards to bardzo popularny amerykański serial ostatnich lat. Koncentruje się wokół działań bezwzględnego polityka, Francisa Underwooda (w tej roli Kevin Spacey), który z powodu niespełnionych ambicji postanawia dokonać zemsty na swoich przeciwnikach. W roli żony Francisa wystąpiła Robin Wright.
19. Gra o tron (Game of Thrones, 2011 – )
Gra o tron to amerykański serial HBO z gatunku fantasy, powstały na podstawie prozy George’a R. R. Martina. Akcja filmu rozgrywa się w krainie Westeros, w której kilka możnych rodów walczy, by przejąć władzę i zasiąść na tronie. Żaden z „graczy” nie waha się użyć najbardziej skrajnych narzędzi w dążeniu do celu. Co więcej, nikt nie jest tym, kim się wydaje, jak przesiąknięta złem królowa o anielskiej urodzie Cersel (Lena Headey), która zrobi wszystko, by zapewnić bezpieczeństwo i powodzenie swoim dzieciom. W filmie występują między innymi Sean Bean, Peter Dinklage, Emilia Clarke, Maisie Williams czy Ian Glen.
20. Breaking Bad (2008 – 2013)
Breaking Bad to serial, który pokazuje dramatyczną przemianę dobrego męża, ojca i pedagoga w bezwzględnego handlarza narkotyków. Walter White (Bryan Cranston) to skromny nauczyciel chemii, który pewnego dnia dowiaduje się, że choruje na raka. Postanawia więc wykorzystać swoją wiedzę i umiejętności, by zapewnić rodzinie godny byt. Zaczyna produkować metaamfetaminę. W Breaking Bed wystąpili między innymi Aaron Paul i Anna Gunn.