Top 30 – filmy na podstawie książek

Filmy na podstawie książek to najczęściej adaptacje filmowe, a rzadziej ekranizacje, choć często terminy te używane są zamiennie. Adaptacja zakłada bowiem wprowadzenie do książkowego pierwowzoru pewnych modyfikacji, których tak naprawdę rzadko można uniknąć.

Ekranizacja filmowa to termin, który pojawił się w latach 50. XX wieku w odniesieniu do praktyki kina radzieckiego, polegającej na filmowaniu przedstawień teatralnych. Chodziło w niej o jak najwierniejsze pokazanie widzowi akcji scenicznego dramatu. Wraz jednak z pojawieniem się telewizji pojęcie to straciło swój pierwotny sens. Obecnie jest zaś stosowane jako synonim adaptacji filmowej. Ta druga polega na przeniesieniu na ekran powieści, dramatu, opowiadania lub innej formy sztuki.

Warto jednak mieć świadomość, że filmy na podstawie książek, z zasady nie mogą stanowić wiernego przełożenia literackiego pierwowzoru. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że przeniesieniu ulega sama fabuła opowiadania, natomiast język literatury (środki stylistyczne, tropy, figury semantyczne itp.) są niemożliwe do przetłumaczenia na żaden inny język. Reżyser podejmując się adaptacji, zawsze staje zatem przed problemem autorskiego odczytania danego tekstu. Czasami twórca ekranizacji stara się kręcić film jak najbardziej zgodnie z duchem oryginału, czasami zaś wchodzi w jawną polemikę z dziełem literackim, dokonując znamiennych przekształceń i projektując pastisz lub parodię.

Filmy na podstawie książek

1. Przeminęło z wiatrem (Gone with the Wind, 1939) – reż. Victor Fleming

Filmy na podstawie książek - Przeminęło z wiatrem

Przeminęło z wiatrem to klasyk epickiego kina. Film powstał na podstawie książki Margaret Mitchell z 1936 roku. Akcja powieści rozgrywa się podczas wojny secesyjnej na południu Stanów Zjednoczonych. Scarlett O’Hara (Vivien Leigh) jest śliczną córką plantatorów bawełny. Namiętnie kocha Ashleya Wilkesa (Leslie Howard), jednak ten żeni się z cichą i łagodną Melanią (Olivia de Havilland), a wkrótce wyrusza na wojnę. Scarlett sama musi zadbać o losy swojej rodziny i posiadłości w tym trudnym czasie. Niebawem na jej drodze staje pewny siebie i arogancki Rhett Butler (Clark Gable). Przeminęło z wiatrem dostało aż osiem Oscarów, w tym za najlepszy film i najlepszą aktorkę pierwszoplanową.

2. Pożegnanie z Afryką (Out of Africa, 1985) – reż. Sidney Pollack

Filmy na podstawie książek romanse - Pożegnanie z Afryką

Pożegnanie z Afryką to nagrodzony siedmioma Oscarami poruszający melodramat w reżyserii Sidneya Pollacka. Film powstał na podstawie autobiograficznej książki duńskiej pisarki Karen Blixen. Autorka opisała w niej wspomnienia ze swojego pobytu w Afryce. Książka została wydana w 1937 roku. W rolach głównych wystąpiła para wspaniałych aktorów: Meryl Streep i Robert Redford, którzy stworzyli na ekranie jedne z najsłynniejszych w historii kina kreacje kochanków.

3. Ojciec chrzestny (The Godfather, 1972) – reż. Francis Ford Coppola

Filmy na podstawie książek gangsterskie - Ojciec chrzestny

Ojciec chrzestny to kolejny głośny film powstały na podstawie książki. Inspirację dla scenariusza stanowiła bowiem wydana w 1969 roku powieść Mario Puzo. Pisarz brał zresztą osobisty udział w pracach nad filmową adaptacją. Powieść zyskała niesłychaną popularność: sprzedano aż 5 milionów egzemplarzy. Film F. F. Coppoli, opowiadający o dziejach sycylijskiej rodziny mafijnej w Nowym Jorku, zdobył trzy Oscary. Do historii kina przeszła charakterystyczna muzyka filmowa autorstwa Nino Rota. Legendarne role stworzyli zaś Marlon Brando jako Don Vito Corleone oraz Al Pacino, który wcielił się w najmłodszego syna Corleone, Michaela.

4. Wiek niewinności (The Age of Innocence, 1993) – reż. Martin Scorsese

Filmy na podstawie powieści - Wiek niewinności

Wiek niewinności to głośna adaptacja powieści słynnej amerykańskiej pisarki, Edith Wharton. Książka w 1921 roku zdobyła nagrodę Pulitzera. Akcja powieści rozgrywa się w latach 70. XIX wieku i ukazuje narodziny elity Nowego Jorku. W ułożonym świecie nienagannych manier i sztywnej etykiety zjawia się awanturnica z Europy – hrabina Ellen Olenska. Jej przyjazd wprowadza nie lada towarzyskie zamieszanie i złamie niejedno serce… W filmie w rolach głównych wystąpili Michele Pfeiffer, Daniel Day-Lewis i Winona Ryder. Dzieło Scorsese zostało wyróżnione Oscarem za najlepsze kostiumy.

5. Rozważna i romantyczna (Sense and Sensibility, 1995) – reż. Ang Lee

Top filmy na podstawie powieści - Rozważna i romantyczna

Rozważna i romantyczna to udana adaptacja powieści Jane Austen w reżyserii Anga Lee. Arcydzieło angielskiej pisarki z 1811 roku opowiada o losach trzech ubogich sióstr: Elinor, Marianne i Margaret, które próbują znaleźć swoje miejsce w niełatwej rzeczywistości osiemnastowiecznej Anglii. W świecie sztucznych konwenansów i sztywnej hierarchii klasowej nie ma miejsca na prawdziwe uczucia, stąd miłość nierzadko kończy się wielkim cierpieniem. W rolach głównych wystąpiły Emma Thompson i Kate Winslet. Pierwsza z wymienionych aktorek była również autorką scenariusza, za który otrzymała Oscara.

6. Piknik pod Wiszącą Skałą (Picnic at Hanging Rock, 1975) – reż. Peter Weir

Filmy na podstawie książek spis - Piknik pod Wiszącą Skałą

Piknik pod Wiszącą Skałą Petera Weira to adaptacja powieści australijskiej pisarki, Joan Lindsay z 1967 roku. Akcja utworu rozgrywa się w 1900 roku, w Dzień świętego Walentego. Uczennice pensji dla zamożnych dziewcząt w australijskim Wooden wybierają się wraz ze swoimi nauczycielkami na piknik w okolice największej lokalnej atrakcji – Wiszącej Skały. Podczas wycieczki znikają jednak trzy z dziewcząt oraz jedna opiekunka. Co ciekawe, tajemnicza historia zachowująca wszelkie pozory prawdy, nie została oparta na faktach. W genialnym filmie Petera Weira, nagrodzonym za zdjęcia statuetką BAFTA, w rolach głównych wystąpiły: Rachel Roberts, Anne-Louise Lambert, Margaret Nelson, Vivean Gray i Helem Morse.

7. Okruchy dnia (The Remains of the Day, 1993) – reż. James Ivory

Filmy oparte na książkach - Okruchy dnia

Okruchy dnia w reżyserii Jamesa Ivory to ekranizacja świetnej powieści Kazuo Ishigury, nagrodzonej Bookerem. Obraz jest historią kamerdynera pracującego przez kilkadziesiąt lat w posiadłości angielskich arystokratów. Mężczyzna całkowicie poświęca się swoim obowiązkom, gdy jednak osiąga dojrzały wiek, zaczyna zastanawiać się nad utraconym życiem prywatnym. Postanawia odnaleźć kobietę, którą od lat darzył gorącym uczuciem. W rolach głównych wystąpili Anthony Hopkins i Emma Thompson.

8. Komu bije dzwon? (For Whom The Bell Tolls, 1943) – reż. Sam Wood

Ekranizacje książek - Komu bije dzwon

Komu bije dzwon? Sama Wooda z 1943 roku jest adaptacją głośnej powieści Ernesta Hemingwaya. Film opowiada o wojnie domowej w Hiszpanii w 1936 roku. Robert Jordan i Maria, należący do grupy rebeliantów, otrzymują zadanie wysadzenia mostu frankistów. Aby wykonać rozkaz, wraz z kilkoma towarzyszami, muszą spędzić kilka dni i nocy w górskiej jaskini w oczekiwaniu na dogodną okazję. W główne postaci wcielili się Gary Cooper i Ingrid Bergman, natomiast Katina Paxinou za drugoplanową rolę została wyróżniona Oscarem i Złotym Globem.

9. Szkarłatna litera (The Scarlet Letter, 1995) – reż. Roland Joffe

Ekranizacje powieści - Szkarłatna litera

Szkarłatna litera – powieść amerykańskiego pisarza Nathaniela Hawthorne’a powstała w 1850 roku. Książka stanowi przykład wybitnej literatury podejmującej problematykę moralnej winy i purytańskiej wizji świata. Akcja utworu rozgrywa się w siedemnastowiecznej Nowej Anglii. Do Bostonu przybywa młoda mężatka, Hester Prynne. Samotna w nowym świecie kobieta nawiązuje romans z pastorem Dimesdal, którego owocem jest córka. Wkrótce czujni przywódcy społeczności odkrywają, że bohaterka dopuściła się zdrady, co ściąga na nią publiczną hańbę (kobieta musi nosić wyhaftowaną na sukni literę A od słowa „adulteress” – cudzołożnica”) oraz może zrujnować karierę i reputację kochanka. Dotąd powstało aż dziewięć kinowych adaptacji Szkarłatnej litery. Do najwybitniejszych należą wersja Victora Sjostroma z 1926 roku, ze świetnymi rolami Lillian Gish i Larsa Hansona, a także film Roberta G. Vignola z 1934 roku.

W 1995 roku Roland Joffe nakręcił z kolei film z Demi Moore i Garym Oldmanem w rolach głównych. Utwór nie zdobył jednak uznania krytyki – otrzymał Złotą Malinę w kategorii remake lub sequel, a także sześć innych nominacji do tej nagrody. Joffe zmienił zakończenie utworu oraz odmiennie niż Hawthorne zbudował postaci dramatu, dostosowując tekst do współczesnych problemów i kulturowych tendencji, jak np. feminizm.

10. Tess (1979) – reż Roman Polański

Adaptacje książek - Tess

Tess w reżyserii Romana Polańskiego to ekranizacja książki Thomasa Hardy’ego pt. Tessa d’Uberville. Historia kobiety czystej z 1891 roku. Akcja filmu rozgrywa się w dziewiętnastowiecznej Anglii, a główną bohaterką jest tytułowa Tess, młoda i piękna dziewczyna, która zostaje wysłana przez ubogiego ojca do domu domniemanych krewnych arystokratów. Syn pani d’Uberville gwałci jednak dziewczynę, ta zachodzi w ciążę i wraca do rodzinnej miejscowości. A to dopiero początek całej historii. Tess zdobyła trzy Oscary i dwa Złote Globy, w tym dla odtwórczyni głównej roli, Nastassji Kinski.

11. Portret damy (The Portrait of a Lady, 1996) – reż. Jane Campion

Najlepsze ekranizacje - Portret damy

Portret damy Jane Campion to adaptacja powieści Henry’ego Jamesa z 1881 roku. Utwór opowiada historię młodej kobiety, Isabel Archer (w tej roli Nicole Kidman), która w dziewiętnastowiecznym świecie ma ambitne plany prowadzenia samodzielnego życia. Nieopatrznie zakochuje się we włoskim arystokracie, Gilbercie Osmondzie (John Malkovich), który po ślubie pokazuje swoje prawdziwe, despotyczne oblicze. Młoda dama zaczyna zdawać sobie sprawę, że znalazła się w pułapce. Barbara Hershey, grająca bliską przyjaciółkę Osmonda, została nominowana za swoją rolę do Oscara i Złotego Globu, a także zdobyła nagrodę Amerykańskiego Stowarzyszenia Krytyków Filmowych.

12. Dziedziczka (The Heiress, 1949) – reż. William Wyler

Adaptacje filmowe - Dziedziczka

Dziedziczka w reżyserii Williama Wylera stanowi bardzo udaną adaptację innej z kolei powieści Henry’ego Jamesa, pt. Dom na placu Waszyngtona. Główną bohaterką filmu jest Catherine Sloper (w tej roli Olivia de Havilland), córka bardzo zamożnego ojca, dysponująca ogromnym posagiem. Podczas balu dziewczyna poznaje czarującego Morrisa Townsenda (Montgomery Clift), który szybko zdobywa jej serce. Wkrótce młodzieniec oświadcza się Catherine, jednak jej ojciec ma podejrzenia co do intencji potencjalnego zięcia. Uważa mianowicie, że mężczyźnie zależy tylko na majątku dziewczyny. Film zdobył cztery Oscary, w tym jeden dla Olivii de Havilland, której rola została również nagrodzona Złotym Globem.

13. Na wschód od Edenu (East of Eden, 1955) – reż. Elia Kazan

Dobre filmy na podstawie powieści - Na wschód od Edenu

Na wschód od Edenu to dramat Elii Kazana, który powstał na kanwie głośnej powieści Johna Steinbecka z 1952 roku. Amerykański pisarz dziesięć lat po wydaniu książki został odznaczony Literacką Nagrodą Nobla. Akcja powieści rozgrywa się w Kalifornii na początku XX wieku. Dwaj synowie Adama Traska (Raymond Massey), zamożnego farmera, próbują zdobyć przychylność ojca i z tego powodu pałają do siebie wzajemną niechęcią. Trask sam wychował chłopców: Arona (Richard Davalos) i Caleba (James Dean), którzy nie mają pojęcia, że ich matka (Jo van Fleet) porzuciła rodzinę i w pobliskim miasteczku prowadzi dom publiczny. Młodzi mężczyźni rywalizują nie tylko o miłość ojca, ale również o względy tej samej dziewczyny: Abry (Julie Harris). Jo van Fleet otrzymała za rolę nieczułej matki Oscara, a film został nagrodzony Złotym Globem.

14. Śniadanie u Tiffany’ego (Breakfast at Tiffany’s, 1961) – reż. Blake Edwards

Filmy na podstawie książek lista - Śniadanie u Tiffany'ego

Śniadanie u Tiffany’ego to jeden z najbardziej popularnych filmów w historii kina z ikoniczną rolą Audrey Hepburn. Obraz Blake’a Edwardsa powstał w oparciu o powieść Trumana Capote’a z 1958 roku. Opowiada ona historię dwojga młodych ludzi: ona jest utrzymanką zamożnych mężczyzn, a on, początkujący pisarz, dorabia jako pan do towarzystwa. Gdy Holly (Audrey Hepburn) i Paul (George Peppard) zostają sąsiadami w nowojorskiej kamienicy, szybko nawiązują nić porozumienia… Choć filmowe postaci różnią się nieco od książkowych pierwowzorów (trudno sobie wyobrazić Hepburn w roli prostytutki!) ekranizacja Edwardsa jest znaczącym i bardzo lubianym przez kinomanów dziełem.

15. Tramwaj zwany pożądaniem (A Streetcar Named Desire, 1951) – reż. Elia Kazan

Filmy na podstawie książek ranking - Tramwaj zwany pożądaniem

Tramwaj zwany pożądaniem Elii Kazana to ekranizacja głośnej sztuki Tennessee Williamsa. W wersji kinowej w jednej z głównych ról wystąpił Marlon Brando, który wcześniej zdobył sławę w broadwayowskim spektaklu. Historia rozgrywa się w Nowym Orleanie. Młode małżeństwo: Stanleya (Brando) i Stellę Kowalskich (Kim Hunter) odwiedza starsza siostra Stelli, Blanche DuBois. Wkrótce pomiędzy trójką bohaterów rodzi się napięcie, a rozwój wypadków prowadzi do tragedii. Film zdobył cztery Oscary, z czego aż trzy statuetki powędrowały w ręce aktorów. Wybitną kreację Blanche stworzyła tu Vivien Leigh.

16. Cienka czerwona linia (The Thin Red Line, 1998) – reż. Terrence Malick

Film na podstawie książi - Cienka czerwona linia

Cienka czerwona linia Terrence’a Malicka to bardzo dobra adaptacja powieści Jamesa Jonesa z 1962 roku. Akcja utworu rozgrywa się podczas II wojny światowej i dotyczy amerykańskiej próby odbicia z rąk Japończyków wyspy Guadalcanal. Żołnierze USA nie spodziewają się oporu wroga, jednak wkrótce okazuje się, że nie tylko nie będą w stanie stawić mu czoła, ale muszą walczyć o własne przetrwanie. Ta skrajna sytuacja ujawnia rozmaite postawy Amerykanów, niejednokrotnie sprzeczne z ich wojskową funkcją. Na pierwszy plan wysuwa się zaś głęboki sprzeciw wobec każdej wojny. W filmie wystąpiła plejada wspaniałych aktorów: Sean Penn, Adrien Brody, Jim Caviezel, Ben Chaplin, George Clooney czy John Cusack. Cienka czerwona linia została nagrodzona Złotym Niedźwiedziem.

17. Kotka na gorącym blaszanym dachu (Cat on a Hot Tin Roof, 1958) – reż. Richard Brooks

Najlepsze ekranizacje książek - KOtka na gorącym blaszanym dachu

Kotka na gorącym blaszanym dachu Richarda Brooksa to bardzo dobra adaptacja sztuki Tennessee Williamsa pod tym samym tytułem. Reżyser na potrzeby filmu realizowanego w latach 50. złagodził niektóre wątki dramatu. Historia rozgrywa się w ciągu jednej doby w stanie Mississippi, w domu zamożnego plantatora bawełny. Na urodziny Dziadka (Burl Ives) zjeżdżają jego dwaj synowie: Brick (Paul Newman) i Gooper (Jack Carson). Pozornie miłe spotkanie rodzinne ujawnia poważne konflikty i skrywane motywacje bohaterów. Elizabeth Taylor, która zagrała Maggie, żonę Bricka, stworzyła w filmie jedną z najlepszych ról w swoim dorobku artystycznym, zdobywając nominację do Oscara.

18. To nie jest kraj dla starych ludzi (No Country for Old Men, 2007) – reż. Joel i Ethan Coen

Filmy kryminalne na podstawie powieści - To nie jest kraj dla starych ludzi

To nie jest kraj dla starych ludzi w reżyserii braci Coen to nagrodzona czterema Oscarami adaptacja powieści amerykańskiego pisarza Cormaca McCarthy’ego z 2005 roku. Akcja utworu rozgrywa się na południu USA, przy granicy z Meksykiem. Bezwzględny morderca, Anton Chigurh (Javier Bardem) odkrywa, że ktoś zabrał z miejsca zbrodni jego 2 miliony dolarów i postanawia je szybko odzyskać. Tymczasem przypadkowy znalazca pieniędzy, Llewelyn Moss (Josh Brolin) nie ma pojęcia, że jest ścigany przez groźnego psychopatę. Moss to jednak weteran wojenny i potrafi o siebie zadbać. Javier Bardem za swoją mroczną kreację został nagrodzony Oscarem i Złotym Globem. Film braci Coen stanowi postmodernistyczną mieszankę gatunkową, w której konwencja westernu została połączona z estetyką kina noir.

19. Popiół i diament (1958) – Andrzej Wajda

Polskie filmy na podstawie książek - Popiół i diament

Popiół i diament Andrzeja Wajdy to adaptacja książki Jerzego Andrzejewskiego pod tym samym tytułem. Utwór wpisuje się w rozrachunki z wojną w okresie postalinowskiej Odwilży, a także stanowi arcydzieło Polskiej Szkoły Filmowej. Co więcej, uchodzi za najważniejszy film w historii polskiego kina. W przesyconej licznymi nawiązaniami do malarstwa, mitologii i poezji dziele Wajda opowiedział nie tyle o akowcach, co o nowym powojennym pokoleniu. W tym kontekście ikoniczna jest rola Zbigniewa Cybulskiego, który zagrał Maćka Chełmickiego, młodego członka Armii Krajowej mającego wykonać wyrok śmierci na wysokim komunistycznym dygnitarzu. Cybulski na własne życzenie zrezygnował ze stroju „z epoki” i wystąpił w jeansach, ciemnych okularach i kurtce, uwspółcześniając wizerunek bohatera.

20. Władca pierścieni (The Lord of the Rings, 2001) – reż. Peter Jackson

Filmy fantasy na podstawie książek - Władca pierścieni

Władca pierścieni Petera Jacksona to zrealizowana z rozmachem ekranizacja prozy J. R. R. Tolkiena z 1955 roku. Powieść stanowi kontynuację książki Hobbit, czyli tam i z powrotem. Głównym bohaterem opowieści jest Hobbit Frodo (Elijah Wood), któremu czarodziej Gandalf (Ian McKellen) powierza trudną i niebezpieczną misję odzyskania magicznego pierścienia z rąk Bilbo Bagginsa (Ian Holm). Ów przedmiot o nadprzyrodzonych mocach musi zostać zniszczony, zanim wejdzie w posiadanie władcy ciemności, Saurona. Frodo wyrusza zatem ze swoim przyjacielem Samem (Sean Astin) i drużyną w podróż. Film odniósł ogromny sukces, nagrodzono go czterema Oscarami i pięcioma statuetkami BAFTA.

21. Pokuta (Atonement, 2007) – reż. Joe Wright

Filmy o miłości na podstawie książek - Pokuta

Pokuta Joe Wright, film, który zdobył Oscara, dwa Złote Globy i dwie nagrody BAFTA, powstał na podstawie książki Iana McEwana z 2001 roku, nominowanej do Bookera. Główna akcja utworu rozgrywa się w latach 30. XX wieku, w Wielkiej Brytanii. Cecylia (Keira Knightley) i młodsza od niej trzynastoletnia Briony Tallis (Saoire Ronan) są córkami elitarnej zamożnej rodziny. Pewnego lata Cecylia nawiązuje romans z przystojnym synem służącej (James McAvoy). Briony przechwytuje jednak erotyczny list Robbiego do siostry i nabiera podejrzeń co do intencji mężczyzny. Gdy kuzynka bohaterek zostaje zgwałcona, Briony oskarża o ten czyn ukochanego Cecylii. Jej zeznanie na zawsze odmieni życie całej trójki.

22. Stąd do wieczności (From Here to Eternity, 1953) – reż. Fred Zinnemann

Film wojenny na podstawie powieści - Stąd do wieczności

Stąd do wieczności to słynny dramat wojenny, który został nakręcony na podstawie książki Jamesa Jonesa z 1951 roku. Kontynuacją tej powieści była Cienka, czerwona linia. Wydarzenia przedstawione w Stąd do wieczności są więc chronologicznie wcześniejsze. Akcja utworu rozgrywa się w 1941 roku w amerykańskiej bazie na Hawajach. Głównym bohaterem filmu jest Prewitt, były bokser, który nie ma zamiaru już nigdy walczyć na ringu. Jego dowódca za wszelką cenę chce jednak zmusić szeregowego żołnierza, by wziął udział w zawodach. W filmie wystąpili Montgomery Clift, Burt Lancester, Frank Sinatra, Deborah Kerr i Donna Reed. Dzieło Freda Zinnemanna zdobyło aż osiem Oscarów.

23. Wielki sen (The Big Sleep, 1946) – reż. Howard Hawks

Kryminały na podstwie książek - Wielki sen

Wielki sen Howarda Hawksa to ekranizacja prozy Raymonda Chandlera z 1939 roku. Książka stanowi początek cyklu powieści o przygodach detektywa Philipa Marlowa. Adaptacja z 1946 roku z Humphreyem Bogartem w roli głównej to klasyczny przykład kina noir. Bogart wciela się tu w postać detektywa, który zostaje zaangażowany do sprawy szantażu córki zamożnego człowieka, Carmen (Martha Vickers). Szybko okazuje się, że sytuacja jest poważniejsza, niż mogłoby się wydawać, a we wszystko uwikłana jest również młodsza siostra dziewczyny, Vivian (Lauren Bacall).

24. Listonosz dzwoni zawsze dwa razy (The Postman Always Rings Twice, 1981) – reż. Bob Rafelson

Thrillery na podstawie książek - Listonosz dzwoni zawsze dwa razy

Listonosz dzwoni zawsze dwa razy Boba Rafelsona to adaptacja Jamesa Mallahana Caina z 1934 roku. Utwór przedstawia historię dwojga kochanków, którzy postanawiają zamordować męża kobiety, który stoi na drodze do ich szczęścia, a ponadto dysponuje pokaźnym majątkiem. Pierwszą adaptację powieści zrealizował Tay Garnett w 1946 roku, a do głównych ról zaangażował Lanę Turner i Johna Garfielda. Z kolei w wersji z 1981 roku wystąpili Jack Nicholson i Jessica Lange.

25. Nosferatu. Symfonia grozy (1922) – reż. Friedrich Wilhelm Murnau

Horrory na podstawie książek - Nosferatu

Nosferatu Friedricha Wilhelma Murnaua to ekranizacja powieści Brama Stockera pt. Drakula z 1897 roku. Opowiada ona o tajemniczym arystokracie z Transylwanii, który okazuje się groźnym wampirem. Co ciekawe, Murnau został pozwany przez żonę Stockera za naruszenie praw autorskich i wyrokiem sądu miał zniszczyć wszystkie kopie filmu. Na szczęście jedna przetrwała. W postać demonicznego Nosferatu wcielił się Max Schreck. Ponadto w filmie wystąpili Gustav von Wangenheim, Aleksander Granach i Greta Schroder. Dzieło stanowi wybitny przykład niemieckiego ekspresjonizmu filmowego.

26. Wichrowe wzgórza (Wuthering Heights, 1992) – reż. Peter Kosminsky

Filmy na podstawie książek romantycznych - Wicrowe wzgórza

Wichrowe wzgórza Petera Kosminsky’ego to najlepsza ekranizacja słynnej powieści Emily Bronte z 1847 roku. Historia zakazanej miłości panny o arystokratycznych korzeniach i służącego, który nie zna własnej tożsamości, porusza w książce i na ekranie. Metafizyczna więź łącząca dwoje zakochanych w sobie od dzieciństwa ludzi stanowi jednocześnie interesujące studium okrucieństwa, smutku, winy i jej odkupienia. W główne role Cathy i Heatcliffa wcielili się Juliette Binoche i Ralph Fiennes.

27. Miasto ślepców (Blindness, 2008) – reż. Fernando Meirelles

Fajne filmy na podstawie książek - Miasto ślepców

Miasto ślepców Fernando Meirellesa to ekranizacja powieści portugalskiego noblisty Jose Saramago, wydanej w 1995 roku. Akcja utworu rozgrywa się w fikcyjnym mieście, w którym z niewiadomych powodów mieszkańcy zaczynają zapadać na ślepotę. Szybko rozprzestrzeniająca się epidemia doprowadza do zbudowania specjalnego ośrodka izolacji dla chorych. Okazuje się, że ślepcy zaczynają w swoim getcie organizować nowy ład oparty na totalitarnych zasadach. W rolach głównych wystąpili Julianne Moore i Mark Ruffalo. Film był nominowany do Złotej Palmy w Cannes.

28. Niebezpieczne związki (Dangerous Liaisons, 1988) – reż. Stephen Frears

Film na podstawie książki romans - Niebezpieczne związki

Niebezpieczne związki Stephena Frearsa to głośna, obsypana nagrodami adaptacja jedynej powieści Pierre’a de Laclos z 1782 roku. Fascynująca historia miłości, zdrady i salonowych intryg rozgrywa się w osiemnastowiecznej Francji. Markiza de Marteuil (w tej roli Glenn Close) wraz ze swoim byłym kochankiem, Sebastienem de Valmont (John Malkovich), podejmują grę, której celem jest towarzyska kompromitacja dwóch dam: młodej wychowanicy klasztoru, Cecylii, oraz statecznej i pięknej mężatki madame de Tourvel (Michelle Pfeiffer). Obyci salonowcy sami jednak wpadają we własnej sidła. Film zdobył trzy Oscary i dwie statuetki BAFTA.

29. Skazani na Shawshank (The Shawshank Redemption, 1994) – reż. Frank Darabont

Wybitne filmy na podstawie książek - Skazani na Shawshank

Skazani na Shawshank to świetna adaptacja opowiadania Stephena Kinga z 1982 roku, pochodzącego ze zbioru Cztery pory roku. Tytułowe Shawshank to więzienie o zaostrzonym rygorze, do którego trafia niewinnie oskarżony o zamordowanie niewiernej żony Andy Dufresne (Tim Robbins). Mężczyzna zaprzyjaźnia się z jednym ze współwięźniów, Ellisem (Morgan Freeman), jednocześnie pracując nad planem ucieczki.

30. Dziewiąte wrota (The Ninth Gate, 1999) – reż. Roman Polański

Powieści filmy - Dziewiąte wrota

Dziewiąte wrota Romana Polańskiego to adaptacja świetnej powieści hiszpańskiego pisarza Arturo Pereza-Reverte pt. Klub Dumas z 1993 roku. Głównym bohaterem utworu jest niejaki Dean Corso (Johnny Depp), najemny łowca książek, który otrzymuje zlecenie od bardzo zamożnego bibliofila. Ma zdobyć dla konesera wszystkie egzemplarze średniowiecznej księgi Dziewięć wrót królestwa cieni. Jego towarzyszką w podróży zostaje tajemnicza Dziewczyna (Emanuelle Seigner). Plany Corso próbuje zaś zniweczyć piękna wdowa po znanym antykwariuszu, Liana Tefler (Lena Olin). Wkrótce okazuje się, że sprawa jest śmiertelnie niebezpieczna, a detektywistyczna przygoda przeradza się w kryminalną intrygę o znamionach horroru.

Avatar photo

Agnieszka Czarkowska-Krupa

Redaktor Naczelna i Wydawca portalu Oldcamera.pl, dr nauk humanistycznych UJ, autorka książki "Paraboliczność w polskiej prozie historycznej lat 1956 – 1989" (Semper, 2014). Współautorka i redaktorka książki “Twarze i maski. Ostatni wielcy kochankowie kina” (E-bookowo, 2021). Miłośniczka kina i literatury. Pisała w książkach zbiorowych: "Podmiot w literaturze polskiej po 1989 roku. Antropologiczne aspekty konstrukcji", pod red. Żanety Nalewajk, (Elipsa, 2011) oraz "Etyka i literatura", pod red. Anny Głąb (Semper, 2014). Ma na swoim koncie prestiżowe publikacje dla Polskiej Akademii Nauk (“Ruch Literacki”), artykuły w czasopismach naukowych (“Tekstualia”, “Zeszyty Naukowe KUL”), periodykach artystycznych (“FA-art”) i w portalach internetowych. Pracowała jako wykładowca akademicki w Instytucie Mediów i Dziennikarstwa w Wyższej Szkole Teologiczno-Humanistycznej, gdzie pełniła również funkcje promotora i recenzenta prac dyplomowych. Prywatnie mama Sebastiana i Olgi.