Top 25 – aktorki francuskie
Bez tych gwiazd kino francuskie z pewnością nie byłoby takie samo. Prezentujemy sylwetki 20 najbardziej popularnych aktorek francuskich.
Aktorki francuskie
1. Sarah Bernhardt (1844 – 1923)
Sarah Bernhardt to legendarna francuska aktorka, jedna z tak zwanych „monstres sacres” („świętych potworów”), która była związana przede wszystkim z teatrem. Występowała na najbardziej prestiżowych scenach Europy i Stanów Zjednoczonych. Jej życie prywatne obfitowało w wiele skandali, Bernhardt bywała bowiem luksusową kurtyzaną i wikłała się w głośne romanse. Założyła nawet własny teatr. Aktorka stanęła również przed kamerą – wystąpiła w kilku filmach z nurtu d’Art. Były to przeniesione na ekran słynne sztuki, w których Bernhardt grała główne role, jak Dama kameliowa, Miłość królowej Elżbiety czy Adrianna Lecouvreur.
2. Eve Francis (1886 – 1980)
Eve Francis była francuską gwiazdą kina niemego, wielką muzą (a prywatnie żoną) geniusza francuskiego impresjonizmu filmowego, Louisa Delluca. Zanim poznała męża, pozostawała w związku z pisarzem Paulem Claudelem, który wywarł znaczący wpływ na jej karierę. Eve Francis wystąpiła w trylogii Milczenie, Gorączka i Kobieta znikąd – w filmach będących impresją na jej temat i powstałych z myślą o niej. Aktorka grała również w dziełach Germaine Dulac, reżyserki także związanej z impresjonizmem, np. w Święcie hiszpańskim. Dzieła Dulac stanowiły analizę kobiecej psychiki i stanowiły początek kina feministycznego.
3. Michele Morgan (1920 – 2016)
Michele Morgan to ikona kilku dekad francuskiego kina, poczynając od lat 30. XX wieku. Naprawdę nazywała się Simone Renee Roussel i została odkryta przez Marca Allegreta, który powierzył jej rolę w filmie Serce Paryża (1930). Sławę przyniosły jej jednak kreacje w filmach Marcela Carne: Ludzie za mgłą (1938) oraz S.O.S., gdzie zagrała u boku legendarnego Jeana Gabina. Po krótkim epizodzie w USA kontynuowała powojenną karierę we Francji. W 1946 roku Michele Morgan została pierwszą w historii MFF w Cannes laureatką Złotej Palmy w kategorii najlepsza aktorka. Uhonorowano ją także Cezarem (1992) i Złotym Lwem (1996).
4. Arletty (1898 – 1992)
Arletty była gwiazdą francuskiego kina lat 30. i 40. XX wieku. Zanim trafiła do filmu zrobiła karierę w teatrze. Przed kamerą zdobyła sławę w niezapomnianych obrazach Marcela Carne. Stworzyła postać femme fatale w filmach: Hotel du Nord (1938), Brzask (1939) i Wieczorni goście (1942). Jednocześnie wcielała się w postacie kobiet poszukujących uczucia, jak w Komediantach (1945). W czasie wojny związała się z niemieckim oficerem, za co później spotkały ją represje i zakaz publicznego występowania. W latach 50. powróciła do filmu, jednak jej karierę przerwał wypadek w wyniku którego straciła wzrok.
5. Anouk Aimee (ur. 1932)
Anouk Aimee to francuska aktorka, która zasłynęła z ról u Federica Felliniego. W latach 60. zagrała w Słodkim życiu oraz w Osiem i pół – w obu filmach wcieliła się w stateczną partnerkę życiową głównego bohatera, odgrywanego przez włoskiego gwiazdora, Marcello Mastroianniego. Aimee stała się uosobieniem wrażliwej, eterycznej kobiety, która musi się zmagać z niepowodzeniami w życiu uczuciowym. Świetne kreacje stworzyła również u Jacquesa Demy w Loli (1961) i w Sklepie z modelkami (1969) oraz słynnym filmie Kobieta i mężczyzna. Po dłuższej przerwie w pracy zawodowej powróciła na ekran w latach 80. w rolach dojrzałych kobiet – np. Kobieta i mężczyzna dwadzieścia lat później (1986) czy Pret-a-porter (1994).
6. Martine Carol (1920 – 1967)
Martine Carol (właśc. Marie Louise Jeanne Mourer) to seksbomba francuskiego kina sprzed epoki Brigitte Bardot. Swój pseudonim artystyczny wybrała na cześć Carole Lombard. Sławę zyskała dzięki roli w filmie Droga Karolina opowiadającym o rewolucji francuskiej. Często występowała w kinie kostiumowym, eksponując na ekranie swoje wdzięki. Do jej ważnych filmów należą Piękność nocy (1952) Rene Claira, Lukrecja Borgia czy Elżbieta, Joanna, Lizystrata (1954) w reżyserii Christiana-Jaquea. Zagrała również w dobrym filmie Na plaży (1954) Alberto Lattuady. Życie prywatne Carol obfitowało w niezliczone skandale, a po załamaniu się kariery zawodowej aktorka popełniła samobójstwo w Monte Carlo.
7. Brigitte Bardot (ur. 1934)
Brigitte Bardot to bez wątpienia najsłynniejsza francuska aktorka, która stworzyła odrębny fenomen kulturowy. Składały się na niego życie prywatne gwiazdy, jej role oraz styl bycia i ubioru. Bardot stała się ikoną seksu i kobiety wyzwolonej. W takiej odsłonie po raz pierwszy pojawiła się w filmie swojego ówczesnego męża, Rogera Vadima (Zob. Brigitte Bardot i Roger Vadim – miłość dwudziestolatków), I Bóg stworzył kobietę (1956).
Dzieło to zwiastowało narodziny francuskiej Nowej Fali w kinie. Bardot pracowała z największymi reżyserami, jak Henri-Georges Clouzot (Prawda), Marc Allegret (Stokrotka), czy Jean-Luca Godard (Pogarda). W latach 70. zrezygnowała z kariery aktorskiej. Była trzykrotnie zamężna, a jej czwartym mężem jest Bernard d’Ormale. Obecnie słynie z działalności na rzecz praw zwierząt.
8. Jeanne Moreau (1928 – 2017)
Jeanne Moreau to druga obok Brigitte Bardot ikona francuskiej Nowej Fali w kinie. O ile jednak Bardot stała się uosobieniem seksu, Moreau utożsamiano z dojrzałą, tajemniczą kobiecością. Początek jej sławy stanowiły role w filmach Windą na szafot (1957) i Kochankowie (1958) w reżyserii Louisa Malle’a. W jednym z obrazów tego reżysera, Viva Maria!, wystąpiła w duecie z Brigitte Bardot.
Jej nazwisko gwarantowało sukces filmu – występowała u Michelangelo Antonioniego (Noc), Truffauta (Jules i Jim), Orsona Wellesa (np. Proces, Nieśmiertelna historia) czy Luisa Bunuela (Dziennik panny służącej). Moreau do późnego wieku z powodzeniem grywała również w filmach R. W. Fassbindera, Luca Bessona (Nikita), Wima Wendersa (Aż na koniec świata) czy Francoisa Ozona (Czas, który pozostał). Szczególne uznanie przyniosła jej rola pisarki Marguerite Duras w dziele Ta miłość (2001), którą zagrała w wieku 72 lat.
9. Emenuelle Riva (1927 – 2017)
Emanuelle Riva (właśc. Paulette Germaine Riva) to francuska aktorka, której światową slawę przyniosła debiutancka rola w filmie Hiroszima, moja miłość (1959) Alaina Resnais. Film stanowił inaugurację Nowej Fali w filmie. Opowiadał o zakazanym romansie Francuzki i Japończyka, który odsłania bolesne wojenne przeżycia kochanków. Riva nie osiągnęła już później tego poziomu artyzmu, ale zagrała wiele istotnych ról w filmach Gillo Pontecorvo (Kapo), Stellio Lorenziego (Teresa Desqueyroux) czy Michaela Hanekego (Miłość). Ta ostatnia kreacja w dziele nagrodzonym Złotą Palmą przyniosła jej w wieku 86 lat Cezara oraz nagrodę BAFTA.
Aktorki francuskie
10. Catherine Deneuve (1943)
Catherine Deneuve to wielka gwiazda francuskiego kina. Przyjęła panieńskie nazwisko matki, żeby odróżnić się od swojej siostry, znanej aktorki, Francois Dorleac. Deneuve, podobnie jak Brigitte Bardot, została wypromowana przez Rogera Vadima, z którym była związana i któremu urodziła syna (Zob. Catherine Deneuve i Roger Vadim – historia odwołanych zaślubin). Pierwszą główną rolę zagrała zatem w skandalizującym filmie Vadima, Występek i cnota (1963), a prawdziwy sukces przyniosła jej rola w Parasolkach z Cherbourga (1964) w reżyserii Jacquesa Demy.
Przełomem w karierze Catherine Deneuve była z kolei rola w filmie Wstręt(1965) Romana Polańskiego, gdzie pokazała meandry szaleństwa i perwersji. Wizerunek ten ugruntował jej występ w Piękności dnia (1967) Luisa Bunuela. Ma na swoim koncie mnóstwo wspaniałych i ważnych ról. W latach 90. aktorka zaprezentowała w kinie wizerunek dojrzałej kobiety mierzącej się z nieuchronnym upływem czasu. Do jej najsłynniejszych kreacji z tego okresu należą Indochiny (1992) Regisa Wargniera, za które dostała drugiego w swojej karierze Cezara oraz nominację do Oscara.
11. Francois Dorleac (1942 – 1967)
Francois Droleac to znana w latach 50. i 60. francuska aktorka, której świetną karierę zakończyła tragiczna śmierć w wypadku samochodowym w wieku 25 lat. Była starszą siostrą Catherine Deneuve, występującą pod rodowym nazwiskiem. Pojawiała się zarówno w kinie rozrywkowym (np. Człowiek z Rio Philippa de Broki), jak i w filmach dramatycznych: Gładka skóra (1964) Truffauta czy Matnia Romana Polańskiego. Zginęła tuż przed premierą Panienek z Rochefort (1967) Jacquesa Demy, gdzie zagrała razem ze swoją siostrą Catherine.
12. Marina Vlady (ur. 1938)
Marina Vlady to francuska aktorka, która w latach 50. była rywalką samej Brigitte Bardot. Sławę zapewniła jej rola w filmie Przed potopem (1954) Andre Cayatte’a. Uosabiała pociągającą blondynkę o nieco mniej agresywnym erotyzmie niż Bardot. W takiej odsłonie wystąpiła między innymi w Dniach miłości (1954) G. De Santisa, Czarownicy (1956) Andre Michela czy w Dziewczynie z witryny (1960) L. Emmera. Marina Vlady jest jednak najbardziej znana z ról kobiet o nieco szalonej osobowości, jak w Ape Regina (1963) Marco Ferriego, Falstaff (1965) Orsona Wellesa lub Dwie lub trzy rzeczy, które o niej wiem (1966) Jean-Luki Godarda. W filmie One dwie (1977) Marty Meszaros wystąpiła z Janem Nowickim. Trzecim małżonkiem aktorki był Włodzimierz Wysocki, o którym napisała książkę Wysoki, czyli przerwany lot.
13. Carole Bouquet (ur. 1957)
Carole Bouquet to francuska aktorka, której rozgłos przyniosła rola w Mrocznym przedmiocie pożądania (1977) Luisa Bunuela. Była również dziewczyną Jamesa Bonda w Tylko dla twoich oczu (1981), gdzie zagrała u boku Rogera Moore’a. Grała też u Francisa Forda Coppoli w Nowojorskich opowieściach (1989). Za rolę w obrazie Zbyt piękna dla ciebie (1989), gdzie wystąpiła wspólnie z Gerardem Depardieu, została nagrodzona Cezarem. Z Depardieu stworzyła duet zarówno na ekranie, jak i w życiu – przez osiem lat pozostawali w związku.
14. Juliette Binoche (ur. 1964)
Juliette Binoche to gwiazda francuskiego kina o światowej renomie. Sławę przyniosła jej rola w filmie Randez-vous (1985) Andre Techine’a. Aktorka wykreowała na ekranie postać zakochanej kobiety, zdolnej dla uczucia do najwyższych poświęceń, ale też silnej wewnętrznie i ciepłej. Do jej ważnych występów należą filmy L. Caraxa: Zła krew i Kochankowie z Pont-Neuf, Kaufmana Nieznośna lekkość bytu, L. Malle’a czy Krzysztofa Kieślowskiego Trzy kolory. Niebieski, za który otrzymała Cezara i nagrodę w Wenecji.
Juliette Binoche z powodzeniem robiła również karierę w Hollywood i występowała w produkcjach międzynarodowych. Zagrała w między innymi w Wichrowych wzgórzach (1995) Petera Kosminsky’ego, a rola w Angielskim pacjencie (1996) Anhony’ego Minghelli przyniosła jej Oscara. Popularnością cieszyły się np. Czekolada (2000), gdzie partnerował jej Johnny Depp czy Zapiski z Toskanii (2010) Abbasa Kiarostami.
15. Isabelle Huppert (ur. 1955)
Isabelle Huppert to bardzo znana na świecie francuska aktorka, której karierę zapoczątkował sukces w Koronczarce (1977) Claude’a Goretty. Wcieliła się w nim w postać wrażliwej, nieśmiałej pomocnicy fryzjerki, całkowicie nieodpornej na miłosny zawód. Zupełnie odmienny wizerunek zaprezentowała natomiast w filmie Violette Noziere Claude’a Chabrola, gdzie zagrała morderczynię. Jej karierę aktorką wyznaczyły właśnie te dwa skrajne bieguny ról.
Isabelle Huppert zapisała się w historii kina jako aktorka charakterystyczna, z delikatną, szczupłą sylwetką, burzą rudych włosów i twarzą pokrytą piegami. Dużymi sukcesami były np. jej role w Pani Bovary, Gorzkiej czekoladzie czy Pianistce w reżyserii Michaela Hanekego, na podstawie powieści Elfriede Jelinek. Za kreację uciekającej w perwersję seksualną nauczycielki gry na fortepianie dostała Złotą Palmę w Cannes.
16. Irene Jacob (ur. 1966)
Irene Jacob to francuska aktorka, która stała się gwiazdą późnego kina Krzysztofa Kieślowskiego. Międzynarodowy rozgłos przyniosła jej rola w Podwójnym życiu Weroniki (1991), za którą otrzymała Złotą Palmę w Cannes. Wyróżniono jej wrażliwość i zdolność wczucia się w rolę dramatyczną. Jacob wystąpiła również w Trzech kolorach. Czerwonym, gdzie zagrała uduchowioną modelkę. Późniejszą karierę związała głównie z kinem rozrywkowym, występując np. w filmach Kuchnia amerykańska (1998) czy Wiek namiętności (2004). Otrzymywała jednak też role od wielkich reżyserów, jak Michelangelo Antonioni (Po tamtej stronie chmur) czy Paul Auster (The Inner Life of Martin Frost, 2007).
17. Isabelle Adjani (ur. 1955)
Izabelle Adjani to gwiazda francuskiego kina. Największe sukcesy odnosiła w latach 80. Pierwszą znaczącą rolą aktorki był film Miłość Adeli H. (1975) w reżyserii Francoisa Trauffauta, gdzie wcieliła się w postać namiętnej młodej kobiety bez reszty oddanej miłości. Ważne kreacje w jej dorobku przyniosły dzieła Opętanie (1981) Andrzeja Żuławskiego, Mordercze lato (1983) Jeana Beckera i Camille Claudel Bruno Nuyttena o życiu słynnej rzeźbiarki. Za każdą z tych ról Adjani otrzymała Cezara. Głośne kreacje aktorki przyniosły również filmy z lat 90. – Królowa Margot (1993) oraz Diabolique (1996), amerykański remake słynnego Widma H. G. Clouzota, gdzie zagrała wspólnie z Sharon Stone.
18. Sophie Marceau (ur. 1966)
Sophie Marceau zadebiutowała na ekranie już w wieku 14 lat i od razu był to przebój: Prywatka (1980), a za występ w Prywatce 2 otrzymała Cezara. Została muzą Andrzeja Żuławskiego, który przez 16 lat był również jej partnerem życiowym. To właśnie jego filmy ugruntowały wizerunek Marceau: pięknej, skrywającej tajemnicę i nutę szaleństwa kobiety. Były to między innymi Narwana miłość (1985), Moje noce są piękniejsze od waszych dni (1989) czy Wierność (2000). Francuska aktorka z powodzeniem występuje również w kinie popularnym, np. Córka d’Artagnana (1994), Braveheart (1995) czy Świat to za mało (1997 – z serii o Jamesie Bondzie).
19. Charlotte Gainsbourg (ur. 1971)
Charlotte Gainsbourg to aktorka o francusko-brytyjskich korzeniach. Jest córką Jane Birkin i Serge’a Gainsborougha. W kinie występuje od dzieciństwa. Już jej debiut u boku Catherine Deneuve w filmie Słowa i muzyka (1984) zyskał pozytywne recenzje. Pierwszego Cezara otrzymała w wieku zaledwie 15 lat, za kreację w Złośnicy. A Mała złodziejka (1988) C. Millera przyniosła jej prawdziwy sukces. Występowała u wielu znanych reżyserów, jak bracia Taviani, Rochan, Michele Blanc czy Gonzalez. Najbardziej jest jednak kojarzona jako aktorka Larsa von Triera. Za rolę w Antychryście (2009) otrzymała Złotą Palmę w Cannes. Wystąpiła też w Melancholii oraz zagrała główną postać w Nimfomance (2013).
20. Emmanuelle Seigner (ur. 1966)
Emanuelle Seigner to znana francuska aktorka, prywatnie żona Romana Polańskiego, z którym ma dwójkę dzieci. Jedną z jej pierwszych znaczących ról była kreacja Grace Kelly w filmie Godarda, Detektyw. Jej pozycję w kinie ugruntował jednak Frantic (1988) Polańskiego. U męża zagrała również w Gorzkich godach (1992) oraz Dziewiątych wrotach (1999), ekranizacji powieści Klub Dumas Arturo Reverte, gdzie partnerował jej Johnny Depp. Do jej znaczących kreacji należą te z filmów Kulisy sławy Emanuelle Bercot czy Motyl i skafander (2007) J. Schnabla.
21. Audrey Tautou (ur. 1974)
Audrey Tautou jest francuską aktorką, której kariera rozpoczęła się sukcesem filmu Salon piękności Venus (1999) T. Marshalla, za który dostała Cezara. Międzynarodowy rozgłos przyniosła jej jednak komedia Amelia (2001), gdzie zagrała tytułową rolę. Stała się wówczas ikoną francuskiej kobiecości. Z powodzeniem występuje w filmach komediowych, jak np. Miłość. Nie przeszkadzać, ale też w dramatach – Bardzo długie zaręczyny (2005) Jeana-Pierre’a Jeuneta. Do ważnych w dorobku aktorki zalicza się role w dwóch częściach Smaku życia Cedrica Klapischa. Audrey Tautou wcieliła się również w kobiecy symbol francuskiej mody: Coco Chanel (2009).
22. Marion Cottilard (ur. 1975)
Marion Cottilard to francuska aktorka, która robi wspaniałą karierę w Hollywood oraz występuje w prestiżowych międzynarodowych produkcjach. Przełomem w jej drodze do sukcesu była kreacja w komediach z serii Taxi. W 2007 roku została nagrodzona Oscarem, Złotym Globem, Cezarem i statuetką BAFTA za główną rolę w filmie Edith Piaf. Niczego nie żałuję Oliviera Dahana. Od tego czasu Cotillard jest rozchwytywana przez hollywoodzkich producentów. Do głośnych filmów z jej udziałem można zaliczyć np. Dobry rok Ridleya Scotta, Wrogów publicznych M. Manna, Dziewięć Roba Marshalla lub Incepcję Christophera Nolana.
23. Eva Green (ur. 1980)
Eva Green to jedna z popularnych francuskich aktorek młodego pokolenia. Została zauważona przez krytyków po roli w filmie Marzyciele (2003) Bernardo Bertolucciego. Obecnie występuje w wielkich kasowych amerykańskich produkcjach. Stworzyła dobre kreacje np. w Królestwie niebieskim czy w 300: początek imperium. Wystąpiła również w Sin City: Damulka warta grzechu. Jej specjalnością są role pięknych, zmysłowych, ale jednocześnie silnych i niebezpiecznych kobiet.
24. Lea Seydoux (ur. 1985)
Lea Seydoux to młoda francuska aktorka, która zaczynała międzynarodową karierę w takich filmach, jak Bękarty wojny (2008) czy O północy w Paryżu (2011). Rozgłos przyniosła jej rola w filmie Życie Adeli (2013), za którą została nagrodzona w Cannes. Wystąpiła również jako dziewczyna Jamesa Bonda w Spectre (2015) u boku Daniela Craiga.
25. Melanie Laurent (ur. 1983)
Melanie Laurent to gwiazda, która w 2007 roku zdobyła Cezara dla najbardziej obiecującej aktorki. Zagrała też w popularnej produkcji Niebo nad Paryżem, jednak naprawdę zasłynęła dopiero po zjawiskowej kreacji w Bękartach wojny Quentina Tarantino. Wcieliła się tu w postać młodej Żydówki w okupowanej Francji, szukającej zemsty na niemieckim pułkowniku, który wymordował całą jej rodzinę. Inne filmy z aktorką to np. Iluzja (2013) czy wyreżyserowany przez Angelinę Jolie Nad morzem (2015).
